چکیده:
گفته میشود در محافل آکادمیک، پدیده جهان جهانی شده مؤلفههای اصلی جامعه مدرن، مانند دموکراسی، را در معرض بازاندیشیهای جدی قرار داده است.این مقاله به یکی از این کوششها توجه دارد.ابتدا چالش نظری آنتونی گیدنز، نظریهپرداز این جهان(رها شده)با نظریههای دموکراسی لیبرال 1 فوکوباما و «دموکراسی مشورتی» 2 دیوید میلر طرح میشود. سپس از چشم نظریه«دموکراسی گفتوگویی»به تبین یکی از علل رشد فزاینده دموکراسی خواهی در جهان کنونی(از جمله ایران)، اشاره میگردد.در انتها نویسنده با ذکر پنج دلیل توجه به مضنون نظریه«دموکراسی گفتوگویی»را برای جامعه ایران راهگشا میداند.
خلاصه ماشینی:
به عنوان مقال در جهان مدرن با سودجویی لذتجویی افراطی بخشی از مردم، یا با بنیادگراییهای مذهبی، قومی و یا جنسیتی بخش دیگری از مردم چه باید کرد؟ مسئله پنجم، لیبرال دموکراسیها معمولا در چارچوب دولت-ملتها ظهور کردهاند، اما مردم در شرایطی زندگی میکنند که این چارچوب در معرض امواج جهانی کننده، دستخوش تغییرات اساسی قرار گرفته است.
در صورتی که اکنون مردم در جهان و جامعهای زندگی میکنند که عرصه رسمی سیاست تنها یکی از عرصههای تأثیرگذار بر زندتگی آنها است و نظریه دموکراسی مشورتی واقعیتهای دگرگون ساز جهان جهانی شده را به خوبی مورد توجه قرار نمیدهد(گیدنز، 1382:185-188).
بنابراین گیدنز با اشاره به پیشرفت زمینههای اجتماعی گفتوگو در چهار حوزه فوق میخواهد نشان دهد که «دموکراسی گفتوگویی»او فقط یک توصیه اخلاقی نیست بلکه نظریهای است که از زندگی مردم در جهان متلاطم کنونی الهام گرفته و قصد دارد یکی از مهمترین وجوه آن را که دموکراسی خواهی است، روشن کند.
نکته جامعهشناختی و کلیدی نظریه دموکراسی گیدنز این است که او همچنان مسئله بنیادی «همبستگی»در میان مردم جامعه را که بنیانگذاران جامعهشناسی، مثل امیل دورکیم، سختدل مشغول آن بودند، در جامعه به شدت جهانی شده کنونی مورد توجه قرار میدهد.
همچنین از دید دموکراسی گفتوگویی، علت اصلی بیرونقی لیبرال دموکراسیهای غربی در این است که دموکراسیهای پارلمانی در این جوامع قادر نیست به ویژگی باز اندیشی جامعه پاسخ دهد.
از طریق این کوشش همه جانبه دموکراتیک است که میتوان میان اجزای متنوع مردم همبستگی ایجاد کرد و از همزیستی اجزای جامعه ایران، در جهان رها شده کنونی دفاع کرد.