چکیده:
عامل تمدن و فرهنگ همواره یکی از مهمترین و تعیینکنندهترین عوامل در حیات سیاسی ایران بوده است. این موضوع، حتی با وجود تهاجم اقوامی چون مغولان که کوچکترین آشنایی با مذهب و تمدن اسلامی را نداشتند تداوم داشت، مغولان افزون بر خرابیها و ویرانیهایی که به بار آوردند، حتی به کتابخانه و مراکز علمی هم رحم نکرده و آنها را به آتش کشیدند اما در عین حال، دانشمندان و فرهنگ دوستان به ترمیم این مراکز و احیای آن پرداختند. در واقع، دوره فترتی که بین ایلخانان و ظهور تیمور، آمد، ایران را با دگرگونیهای سیاسی ـ اجتماعی روبهرو کرد و باعث پیدایش حکومتهایی شد که عمر برخی به صد سال هم نمیکشید. ما برآنیم نقش آلمظفر را در تمدن اسلامی در این دوره مورد توجه قرار دهیم. این کار بر اساس شیوه تحقیق کتابخانهای انجام گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"352 با اینکه در یزد و شیراز مقارن دوران حکومت مظفری سادات بسیاری زندگی میکردند، اما جو کلی مذهبی مردم ایران سنت و جماعت بود و سلاطین آلمظفر نیز به آن اعتقاد داشته و پیروان مذهب خود را تقویت میکردند، از جمله اینکه شاه شجاع منصب قضاوت شیراز و توابع رادر اختیار مولانا بهاءالدین عثمان کوه گیلویی که از علما و فقهای مشهور شیراز و مورد احترام امیرمبارزالدین و شاهزادگان مظفری بود، قرار داد و با این عمل دست قاضیان شافعی را در اجرای قوانین این مذهب باز گذاشت.
375 اگرچه باده فرح بخش و بادگل بیز استصراحی و حریفی گرت به چنگ افتد ببانگ چنگ مخور میکه محتسب تیز استبه عقل نوش که ایام فتنه انگیز است 376 و در بیتی دیگر میگوید: باده با محتسب شهر ننوشی حافظ بخورد بادهات و سنگ به جام اندازد 377 پسرش شاه شجاع در رباعی، پدر خویش را به لقب محتسب میشناسد: در مجلس دهر ساز مستی پست استرندان همه ترک میپرستی کردن نه چنگ به قانون و نه دف در دست استجز محتسب شهرکه بی میمست است 378 همین مقدسمآبی او سبب شد تا جنازة سعدی را از قبر بیرون آورد و آن را آتش بزند، زیرا اشعار سعدی را خلاف شریعت میدانست، اما شاه شجاع با بیتی از اشعار سعدی مانع این کار پدر شد: سعدیا بسیار گفتن عمرضایع کردن است وقت عذر آوردن است استغفرالله العظیم 379 امیر تا آن حد در مسائل مذهبی از خود پایبندی نشان میداد که برای نامگذاری نوهاش یحیی که در سال 744ق متولد شد، از قرآن تفأل گرفت که این آیه آمد: «أن الله یبشرک بیحیی مصدقا بکلمة من الله و سیدا و حصورا و نبیا من الصالحین."