چکیده:
نبوت از مفاهیمی است که بین ادیان الهی مشترک است. در دو دین آسمانی یهود و اسلام، خداوند فردی را که نبی اوست انتخاب میکند تا پیامش را به مردم برساند و آنان را در مسیر هدایت و کمال قرار دهد. در مقایسه این مفهوم در این دو دین الهی، به وجوه اشتراک و افتراقی برمیخوریم: در هر دو دین، نبی الهی متصف به اوصاف الهی است، نبی الهی برای رسیدن به پیام خداوند از طرق مشابهی بهره میگیرد، در هنگام دریافت وحی الهی، ثقل وحی موجب تغییر احوال او میشود و در هر دو دین، انبیای الهی از مراتب و درجاتی برخوردار هستند.در عین حال، اختلافاتی نیز مشاهده میشود؛ ازجمله اینکه در دین یهود، علاوه بر مردان در میان زنان نیز نبوت رایج است، انبیای بنیاسرائیل بهطور گروهی و دستهجمعی نبوت میکنند و دچار خلسه گروهی میشوند. در عهد عتیق علاوه بر نبوت الهی و راستین بحث نبوت دروغین مشاهده میشود.
خلاصه ماشینی:
"(فراهیدی، ج 8، ص 382؛ ابنمنظور، ج 1، ص 163؛ راغب اصفهانی، ص 789؛ طریحی، ج 1، ص 405؛ مصطفوی، ج 12، ص 14 و 15) واژه نبی 54 مرتبه، نبیون 16 مرتبه و انبیاء و نبوة 5 مرتبه در قرآن بهکار رفته است (914:2008Badawi) در اصطلاح، نبی بندهای است که خداوند او را برگزیده و به او وحی میکند، تا وحی الهی را به دیگران القا کند.
و در این معنا نبی شخصی است که از پیام الهی خبر میدهد و آن را اعلام میکند (رامیار، ص 3؛Willam Lane, vol.
(Doniach: 727) بهمعنای فردی که از طرف خدا به منظور تعلیم مردم و رساندن پیام و وحی الهی به آنان فرستاده شده و از وقایع آینده خبر میدهد، با این تفاوت که این فرد منصوب از سوی خدا زن است.
نتیجه با بررسی نبوت در قرآن و عهد عتیق، میتوان به نتایجی چند رهنمون شد: در هر دو دین الهی، بحث نبوت و نبی وجود دارد، فلسفه نبوت و هدف آن در هر دو کتاب در برخی موارد مشترک است، انبیای الهی از اوصاف مشترکی برخوردارند، آنان برای دریافت کلام الهی از طرق مشترکی بهره میگیرند، ولی با این حال همه این انبیاء در یک درجه و مرتبه نبودند و برخی بر برخی دیگر برتری داشتند.
در عین این شباهتها، عهد عتیق ویژگیهای خاصی در باب نبوت دارد: عناوینی خاص در کنار عنوان نبی وجود دارد که به پیامبر خدا بار میشد، نبوت گروهی در عهد عتیق وجود دارد و عدهای با هم نبوت میکردند و در کنار یکدیگر میزیستند، نبیه (پیامبر زن) در کنار مردی که به عنوان نبی الهی بود وجود داشت و نبوت دروغین نیز در کنار نبوت راستین مطرح است."