چکیده:
تعیین مالیات زیست محیطی ازنظر کنترل آلودگی نوعی پیامد جنبی مهم و اثرگذار در رفاه جامعه است و معرفی آن به عنوان نوعی پایه مالیاتی جدید حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین سیاست زیست محیطی بهینه مالیات در چارچوب الگویی پویاست. برای این منظور، امکان انتقال تکنولوژی پاک به الگوی رشد AK اضافه شده و الگو به صورت نظری به اقتصاد باز تعمیم داده شده است. ویژگی اصلی اقتصاد موضوع مطالعه، ایجاد آلودگی در فرایند رشد اقتصادی و تاثیر منفی آن در رفاه جامعه است. انتقال تکنولوژی پاک ازطریق کاهش انتشار آلودگی، تاثیر مثبتی در کیفیت محیط زیست و رفاه جامعه بر جای می گذارد. به منظور تعیین میزان مالیات زیست محیطی با استفاده از نظریه کنترل بهینه، مقادیر نرخ رشد مصرف در تعادل بازار و برنامه ریز اجتماعی بر روی مسیر وضعیت پایدار [1] (SS) محاسبه و نرخ مالیات بر تولید به عنوان ابزاری برای انطباق این دو نرخ محاسبه شده است. حل الگو به روش هامیلتونین بیانگر این نتیجه است که مقادیر نرخ رشد بر روی مسیر وضعیت پایدار و مالیات بهینه، تابع این هاست: شاخص های ترجیحات زیست محیطی مصرف کننده، کشش آلودگی نسبت به تولید، بهره وری کل عوامل تولید، انتشار تکنولوژی پاک، نرخ رشد مصرف خارجی، نرخ استهلاک سرمایه، معکوس کشش جانشینی بین دوره ای مصرف و شاخص های تجاری. در مرحله بعد، با استفاده از شاخص های متناظر با اقتصاد ایران، الگوی مدنظر به صورت تجربی حل شده است. نتایج حل تجربی، بیانگر این است که نرخ بهینه مالیات بر آلودگی حدودا 15درصد است. همچنین براساس نتایج تحلیل حساسیت، شاخص های کشش آلودگی نسبت به تولید و ترجیحات زیست محیطی مصرف کننده بیشترین تاثیر را بر مالیات زیست محیطی در ایران دارد ضمن اینکه شاخص های نرخ رشد خارجی و شاخص های تجاری کمترین تاثیر را دارد.
خلاصه ماشینی:
حـل الگـو بـه روش هامیلتونین بیانگر این نتیجه است که مقادیر نرخ رشـد بـر روی مسـیر وضـعیت پایـدار و مالیـات بهینـه ، تـابع این هاست : شاخص های ترجیحات زیست محیطی مصرف کننده ، کشش آلودگی نسبت بـه تولیـد، بهـره وری کل عوامل تولید، انتشار تکنولوژی پاک ، نـرخ رشـد مصـرف خـارجی ، نـرخ اسـتهلاک سـرمایه ، معکـوس کشش جانشینی بین دوره ای مصرف و شاخص های تجاری .
مبانی نظری و ساختار الگو در این بخش با درنظرگرفتن چـارچوب کلـی الگـوی رشـد AK، بـا وجـود ملاحظـات زیسـت محیطـی در چارچوب اقتصاد باز، به بررسی و استخراج نرخ های رشد بر روی مسیر وضعیت پایدار (SS) در تعادل بازار و برنامه ریز اجتماعی و تعیین مالیات بهینه پرداخته می شود.
پس از ساده سازی مقدار نرخ بهینة مالیات بر تولید (درآمد)،(٠ τ) به صورت زیـر به دست می آید: )به تصویر صفحه مراجعه شوی) در رابطة فوق ، مقادیر ٢∆,١∆ به صورت زیر تعریف می شود: * * ∆1 =σ(1−φ−φ)+v(1−σ)(β−ε)(1−φ)+φ * * ∆2 =σ(1−φ−φ)−vσ(β−ε)(1−φ)+φ رابطة بیانگر این است که نرخ بهینة مالیات ، همانند نرخ های رشـد مصـرف وضـعیت پایـدار (SS) تعـادل بازار و برنامه ریز اجتماعی ، تحت تـأثیر شـاخص هـای بهـره وری کـل عوامـل تولیـد (A)، کشـش آلـودگی نسبت به تولید (سرمایه )(β)، ترجیحات زیست محیطی مصـرف کننـدگان (v)، نـرخ تـرجیح زمـانی (ρ)، نرخ استهلاک سرمایه (δ)، شاخص انتشار تکنولوژی پاک (ε)، عکس کشش بـین دوره ای مصـرف (σ)، شاخص های تجاری ( *φ,φ)و نرخ رشد مصرف خارجی (ψ) است .