چکیده:
با وجود علاقه روزافزون صاحب نظران و همچنین نیازهای موجود برای طراحی الگوهای جایگزین و مطلوب در حوزه برنامه درسی، نظام طراحی برنامه درسی با فقدان و بی توجهی نسبت به مفهوم الگو (فهم و درک آن، تقسیم بندی آن، الگوپردازی و دیگر مسائل مرتبط با الگو) روبه روست. از سوی دیگر، طراحی الگو در تحقیقاتی که در این خصوص صورت گرفته، اغلب بدون بسط مفهومی خود الگو، توضیح در مورد نوع الگوی استفاده شده، دلایل استفاده از آن و تنها با بیان ویژگی های الگوی طراحی شده، انجام شده است. در این نوشتار تلاش شده تا با استفاده از روش تحلیلی- اسنادی، به هر دو موضوع پرداخته شود. از این رو، نخست به مفهوم شناسی الگو در تعلیم و تربیت، تشریح الگوها، انواع الگوها در حوزه برنامه درسی آنچنان که در منابع تخصصی آمده، اشاره می شود. سپس، ضمن بیان نمونه هایی از الگوها، به واکاوی الگوی مفهومی در حوزه برنامه درسی پرداخته می شود. در گام بعدی، با در نظر داشتن بعد عملی، پژوهش هایی که با رویکرد طراحی الگو در حوزه برنامه درسی صورت گرفته است، تحلیل و نقد می شوند. در پایان، ضمن بحث و نتیجه گیری، چنین استدلال می شود که در مطالعات مرتبط باید فهم دقیق و درست از الگو و حساسیت و دقت در روش شناسی پژوهشی طراحی الگو مورد توجه قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
{%{J{U U}واکاوی الگوی مفهومی در حوزه برنامه درسی: نقدی بر پژوهشهای انجامشده با رویکرد طراحی الگو در برنامه درسی{o1o}J}مرضیه دهقانی{o2o}-مقصود امین خندقی{o2o}-حسین جعفری ثانی{o3o}-محسن نوغانی دخت بهمنی{o5o} تاریخ دریافت:89/8/22 تاریخ پذیرش:90/5/02 چکیده {IBبا وجود علاقه روزافزون صاحبنظران و همچنین نیازهای موجود برای طراحی الگوهای جایگزین و مطلوب در حوزهبرنامه درسی،نظام طراحی برنامه درسی با فقدان و بیتوجهی نسبت به مفهوم الگو(فهم و درک آن،تقسیمبندی آن،الگوپردازی و دیگر مسائل مرتبط با الگو)روبهروست.
از سوی دیگر،طراحی الگو در تحقیقاتی که در این خصوص صورتگرفته،اغلب بدون بسط مفهومی خود الگو،توضیح در مورد نوع الگوی استفادهشده،دلایل استفاده از آن و تنها با بیانویژگیهای الگوی طراحیشده،انجام شده است.
واژه الگو در منابع حوزه برنامه درسی از ترجمه "ledom" گرفته شده و البته معادلهایی چون krowemarf,emehcs نیزدارد که در برداشت و تعریف مفهوم،اندکی تفاوت بین این اصطلاحها وجود دارد.
از آنجا که پژوهش در مسایل وابسته به حوزه تعلیم و تربیت به خصوص آموزش و پرورش عمومی وآموزش عالی به بررسی توأم و همزمان عوامل زیادی و در شرایط مختلف مربوط میشود،به استفاده ازالگو و طراحی الگوها نیاز بیشتری احساس میشود.
هدف اصلی این مقاله،تشریح الگوها و واکاوی الگوی مفهومی در حوزه برنامه درسی است.
ledoM ngiseD yb gnidnatsrednU s'ehgiTcM dna siggiW o} مارش(2009)در کتاب مفاهیم کلیدی برای فهم برنامه درسی{o1o}،در فصل سوم با عنوان«استفاده از الگوها به عنوان ابزار طراحی»به برخی از الگوهای رویهای چنین اشاره کرده است:«الگویاستقرایی تابا(1962)،الگوی سطوح طراحی ریچتر و گودلد{o2o}(1966)،الگوی بازده یادگیری قابلپیشبینی پوزنر{o3o}(1974)،الگوی تعاملی کوهن{o4o}(1974)،الگوی E-I-P (طراحی-اجرا-ارزیابی)جانسون{o5o}(1967)،الگوی تحلیل موقعیتی اسکیلبک{o6o}(1976)،فهم و ادراک با طراحی الگو از ویگینز ومک تیگه{o7o}(1998)»(مارش،2009:21).
ydutS dna hcraeseR noitacudE ot esnopser ni:gnidliub yroeht ni sledom yrotanalpxe fo elor ehT.