چکیده:
این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی تاثیر جهانی شدن بر هویت دینی زنان و مردان شهر تهران در سال 1390، انجام شد. امروزه جهانی شدن با ابزارهای بارز خود (اینترنت٬ ماهواره) به تشدید روابط اجتماعی در سرتاسر جهان می انجامد و ارتباطات را گسترش داده و همزیستی فرهنگی و تعاملات فرهنگی را افزون می کند. از طرف دیگر با افزایش تعاملات فرهنگی٬ پدیده امپریالیسم فرهنگی رخ می دهد و یک فرهنگ بر دیگر فرهنگ ها غالب می شود. نتیجه این امر ظهور ارزش هایی همچون نسبی گرایی٬ لذت گرایی٬ مصرف گرایی و... می شود و ظهور این ارزش ها به تبع خود بر هویت دینی افراد تاثیراتی به جا می گذارد. این نوشتار با به کارگیری نظریات رابرتسون، فریدمن، جرج گربنر، مازریو و میشل بندورا تلاش دارد تا تاثیر فرایند جهانی شدن را بر هویت دینی مردان و زنان شهر تهران بررسی کند. بدین منظور در این پژوهش روش پیمایش به کارگرفته شد و با ابزار پرسشنامه داده ها و اطلاعات مربوط به جامعه آماری گردآوری شد. به طور کلی، یافته های تجربی نشان داد که هر قدر مردان و زنان از ابزارهای جهانی شدن(اینترنت، ماهواره) بیشتر استفاده کنند، هویت دینی آن ها کاهش می یابد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به آنچه از نظر گذشت ، این سـؤال هـا به ذهن خطورمی کندکه چه تفاوتی بین جهانی شدن و هویـت دینـی زنـان و مـردان تهرانـی وجود دارد؟و در کل آیا با افزایش میزان جهـانی شـدن ، میـزان مـصرف گرایـی ، لـذّت گرایـی ، فردگرایی و نسبی گرایی زنان و مردان تغییرمی کند؟و آیا این تغییرات بر میـزان هویـت دینـی آن هابه یک میزان تأثیر دارد؟به این منظور در نوشتار حاضر،علاوه بر تحلیل جهانی شدن بـه مبحث هویت دینی و رابطۀ آن با جهانی شدن به طور خلاصه توجه و سپس نتایج تحلیلی نیـز در این راستا ذکر شده است .
در رابطه با این موضوع پژوهش هایی انجام شده است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: مقدس و خواجـه نـوری (۱۳۸۴) در پژوهـشی بـا عنـوان جهـانی شـدن و تغییـرهویـت اجتماعی زنان (بررسی موردی در دو شهر شیرازو استهبان ) بیان می کنند کـه زنـان شـیرازی از آن جا که بیشتر تحت تأثیر فرایند جهانی شدن قرار گرفته انـد، هویـت اجتمـاعی آن هـا بیـشتر دگرگون شده است .
از طرفی میشل و بندورا در نظریۀ یادگیری اجتماعی معتقد هـستند کـه رفتارهـای نقـش جنـسی ، مانند همۀ رفتارهای دیگر، از طریق یادگیری اجتماعی صـورت مـی گیـرد»(گولومبـورگ و فـی ووش ، ۱۳۷۸:ص ۴۳)با توجه به این امر،زنان و مردان با تحت تأثیر قرار گرفتن فرایند جهانی شدن فرهنگی ، به سمت ارزش هایی چون نسبی گرایی سوق می یابندو این امر در نهایـت تـأثیر متفاوتی بر هویت دینی آن ها دارد.