چکیده:
همه ساله معابر درون شهری بسیاری با صرف هزینه های گزاف، در شهرهای مختلف دنیا احداث یا تعریض میشوند، به این امید که بتوانند در بهبود معضل ترافیک نقش موثری ایفا کنند. اما تجربه نشان داده است که افزایش ظرفیت معابر نه تنها معضل ترافیک را التیام نمیبخشد، بلکه پس از مدتی، خود نیز جزئی از مشکل میشود. ترافیک زایشی پدیدهای است که در اثر گسترش معابر درونشهری، کاهش هزینههای سفر و تشویق آنها به سفر ایجاد و به مفهوم ترافیک انتقالی، ترافیک القایی و تقاضای پنهان (تقاضای افزایش) را در بردارد.هدف اصلی این پژوهش بررسی و مطالعه نقش توسعه معابر درونشهری در راهحل یا تشدید معضل تراکم ترافیک شهری است.نتایج این مطالعه نشان میدهد که به دلیل اثر ترافیک زایشی، تعریض و توسعه معابر درونشهری یک راه موقتی است که نتیجه موقتی را هم دربردارد و پس از مدتی دوباره وضعیت به حالت اول خود بازمیگردد. بنابراین با استفاده از راهحلهای کنترلی از جمله وضع عوارض بر روی معابر درونشهری، مقررات کنترل خودروها، وضع قوانین منطقهبندی و... از ازدحام در شهرها کاسته شود.
خلاصه ماشینی:
"بر اساس مطالعات دولت بریتانیا، افزایش ظرفیت معابر درون شهری تنها موجب تشویق مردم به رانندگی بیشتر شده و در کوتاه مدت، نیمی از صرفهجوییهایی که در اثر ساختن معابر درون شهری جدید در مدت زمان سفر ایجاد شده، از بین میرود و انتظار میرود این صرفهجوییها به مرور زمان کاملا ناپدید شود.
/ نمودار 2: منحنی عرضه- تقاضا (لی، 1999) توسعه معابر درون شهری سبب میشود تا ضمن عرضه فضای بیشتر برای رانندگی، هزینه سفر کاهش یابد و این امر مشوق استفاده بیشتر از وسایل نقلیه است.
به مرور زمان، افراد بیشتری به این نوع تصمیمها روی میآورند و در نتیجه مسیر سفرهای حومهای به شهر و برعکس، مانند بخش داخلی شهر گرفتار ازدحام شده و حومه نشینان دوباره خواستار افزایش تعداد مسیرهای عبوری میشوند و بدین ترتیب این چرخه، تکرار میشود (دوانی، 2000).
این افراد میتوانند کسانی باشند که پیشتر، از گزینههای دیگر همانند حمل و نقل عمومی استفاده میکردهاند، اما اکنون به دلیل سهولت رانندگی به سمت استفاده از خودروهای شخصی روی آوردهاند یا کسانی که به واسطه توسعههای پیرامون معابر درون شهری در مجاورت این معابر ساکن شده و از آنها برای تردد استفاده میکنند.
در حال حاضر، با وجود محاسبات نادرستی که در پروژهها صورت میگیرد و به علت نادیده گرفتن ترافیک زایشی ، منافع اقتصادی حاصل از تعریض معابر درون شهری یا ایجاد معابر شهری جدید بزرگتر جلوه میکند، در حالی که اگر ترافیک زایشی و تقاضای افزایش یافته نیز در محاسبات وارد شوند، مشاهده میشود که این پروژهها از صرفه اقتصادی کمی برخوردارند."