خلاصه ماشینی:
"هویت جامعهشناختی یا ملی بر اثر زیان مشترک،دین مشترک،منافع خاص،مرز مشترک،جغرافیایمشترک و گذشتۀ مشترک(تاریخ)پدید میآید2و شامل مؤلفههای زیر است: الف-هویت ایرانی ب-هویت اسلامی ج)هویت قومی (1)-حلبی،علی اصغر؛(1365)،تاریخ تمدن اسلام،چ اول،تهران:انتشارات،چاپ و نشر بنیاد،ص 4.
4 ضرورتهای اتحاد ملی و انسجام اسلامی در عصر حاضر اگر کشوری علاقمند به توسعه باشد باید به درون خود توجه کند و آن را سامان دهد زیرا زوالانسانها،مجموعهها و تمدنها ابتدا از درون آغاز میشود و این انسجام در همه ساختارهای یک واحد(1)-بیانی،شیرین؛«گفتگو»،رشد آموزش تاریخ،تهران:انتشارات وزارت آموزش و پرورش،شمارۀ 6، (2)-صدیق،عیسی؛(1340)،روش نوین در آموزش و پروش،تهران:انتشارات طبع کتاب،ص 497.
در عصر خوارزمشاهی نیز این استقلال سیاسی با تکیه بر هویت ایرانیاسلامی حفظ شد اما متأسفانه در اواخر این دوره تهاجم عنصر مغول تمدن ایرانی اسلامی را دچار رکودکرد اما نتوانست فرهنگ ایرانی را نابود ایرانیان با تأکید بر همان ریشههای تاریخی-قومی خود مجددادر عصر غازان خان کند،چون زنده شدند و از مغولان وحشی با فرهنگ غنی خودشان مسلمانانی شیعیساختند که بر ویرانههای نیاکانشان کاخها بینان کردند.
عوامل زیر هویت تاریخی ما را شکننده و ضربهپذیر مینماید: 1-جریان افراطی تأکیدکننده بر سبقت داشتن یکی از دورههای تاریخی ایران چه در دورۀ باستانچه در عصر اسلامی، 2-نادیده گرفتن افتخارات سیاسی،اجتماعی،فرهنگی علمی هر یک از دو دورۀ پرافتخار تاریخایران، 3-کمتوجهی و کمرنگ ساختن درس تاریخ در مراکز علمی و دانشگاهی و خصوصا آموزش وپرورش، 4-عدم معرفی چهرههای شاخص نظامی،سیاسی،فرهنگی و علمی در این دو دورۀ تاریخی، 5-بحران جهانی شدن و حربۀ استعمار برای از بین بردن هویت و کمرنگ نمودن آداب و رسوم، 6-از بین بردن و تخریب میراث باستانی کشور و کمتوجهی به آثار برجا مانده از نیاکان ما اعم ازکاخها،بناها،مقابر و سنگ نبشتهها."