خلاصه ماشینی:
"گر چه کشف تمام زوایای پنهان شبکه اطلاعاتی و عملیاتی شیعه در آن عصر بسیاردشوار و شاید غیر ممکن است، ولی سرنخهایی از برخی روایات و کتب معتبر تاریخی ورجالی وجود دارد که به وضوح وجود چنین شبکه سری را فاش میکند؛ برای نمونه، دررجال کشی زراره و برید و محمد بن مسلم و ابو بصیر به «مستودع سر» اهل بیت:موصوف گردیدهاند2، و یا امام عسگری7 دهقان را وکیل خود در بغداد خوانده3، یابرخی از اصحاب ائمه: به عنوان «بطانة = نزدیک و راز دار» آن بزرگواران معرفیگردیدهاند.
رابطه دو عنوان «باب» و «بواب» گرچه بواب در لغت به معنای «دربان» و «حاجب» میباشد و در ادبیات تاریخ اهلبیت: بعضا به همین معنا بهکار رفته است ولی برخی از مورخان و رجالیان این عنوان را در مورد بابهای اهل بیت: نیز بهکار بردهاند؛ برای نمونه، ابن شهر آشوب و ابنصباغ، سلمان فارسی و سفینه را به ترتیب «بواب» امام علی(علیه السلام) و امام حسن7 ذکرنمودهاند و کفعمی و مامقانی آن دو را به عنوان باب آن دو امام بزرگوار گزارش کردهاند.
برای اطلاع از جزئیات فعالیتهای نواب اربعه برای رسیدگی به امور مالی و اجتماعی حضرت حجت (عج در پایان باید گفت در میان سه محور فعالیت بابها در صحنه اجتماع، محور دوم ازاهمیتی افزونتر برخوردار میباشد؛ زیرا در میان اصحاب ائمه : اشخاص دیگریغیر از بابها نیز نقشهایی چون ارشاد و رسیدگی به امور مالی و اجتماعی اهل بیت:را داشتهاند، اما افراد بسیار محدودی از یاران آن بزرگواران همچون جابر جعفی اسرارسیاسی و اخبار ویژه و سرنوشت ساز را در دست داشتند؛ اخباری که امام 7فاشکننده آنرا در زمان بنی امیه ملعون شمرده و پنهان کننده آنرا بعد از بنی امیهمستوجب لعن و نفرین میدانسته است."