چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی مولفه های فرهنگ شهروندی در حیطه ی ارزش ها و هنجارها به روش توصیفی – پیمایشی انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه ی 4 و دانشگاههای دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته-های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روان شناسی بالغ بر 283 نفر بوده است . از بین جامعه ی آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، متناسب با حجم نمونه، در نرم افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته ی تدوین مولفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه ی ارزش ها و هنجارها با مقیاس 5 درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه (تحلیل عامل) استفاده شد. اعتبار ابزار اندازه گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 92/0 برآورد گردید که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونT تک متغیره و آزمون خی دو برآورد شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که بعد ارزش ها دارای 17 زیر مولفه است که از این میان، « ترجیح مصالح جمعی بر مصالح فردی » با بار عاملی77/0 بیش ترین ضریب و مولفه ی « حفظ محیط زیست » با بار عاملی4/0 کم ترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد هنجارها بیش ترین بار عاملی مربوط به مولفه های« قدرت حل تعارض در مواجهه با دیگران » و « توانایی اظهار نظر در میان جمع » با بار عاملی72/0 و کم ترین بار عاملی مربوط به مولفه ی « مسئولیت پذیری »با بار عاملی 31/0 بوده است. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.
خلاصه ماشینی:
"تدوین مولفههای فرهنگ شهروندی در حیطهی ارزشها و هنجارها برای دانش آموزان دورهی راهنمایی تحصیلی● بدری شاه طالبی 1 ، آذر قلی زاده 2 و سعید شریفی 3 چکیده 1- استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان ).
جامعهی آماری در این پژوهش تمامی متخصصان موضوعی از اساتید دانشگاههای آزاد منطقهی چهار، دانشگاه تهران، شیراز، اصفهان، یزد و مشهد در رشتههای جامعه شناسی، علوم تربیتی و روانشناسی به تعداد 283 نفر بودهاند (تاکید بر انتخاب رشتههای یادشده ناشی از این است که بررسیهای پژوهشگر نشان داد اساتید با این تخصص در حیطهی فرهنگ شهروندی کار کرده اند).
رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی 81/0 16/0 2/0 1/0 * 536/0 نتایج بدست آمده از تحلیل عاملی نشان میدهد که در بعد ارزشها بیشترین ضریب عاملی مربوط به مولفهی چهارم" ترجیح مصالح جمعی بر منافع فردی" با بار عاملی77/0 و مولفهی " حفظ محیط زیست " با بار عاملی4/0کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است.
نتایج بدست آمده از پرسش دوم پژوهش، یعنی فرهنگ شهروندی در حیطهی هنجارها از چه مولفههایی برخوردار است؟ نشان داد که بیشترین بار عاملی مربوط به مولفههای" قدرت حل تعارض در مواجهه با دیگران " و " توانایی اظهار نظر در میان جمع " با بار عاملی 72/0 و کمترین بار عاملی مربوط به مولفهی " مسئولیت پذیری "با بار عاملی31/0 است."