خلاصه ماشینی:
"شادروان محمودمحمود در جلد اول از کتاب هشت جلدی خودبه نام روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم بااشارهبه اوضاع پریشان ایران در آستانۀ به سلطنت رسیدن محمدشاه ومطامع دول استعماری در ایران در بارۀ قائممقام چنین اظهارنظرمینماید:«میرزا ابو القاسم قائممقام در این هنگام یگانه مرد توانایایران است که بواسطۀ اطلاعات و تجارب خود به اوضاع و احوالسیاست همسایگان ایران آشنا بود و طوری برآن احاطه داشت کهممکن نبود بتوان از او امتیازاتی که متضمن ضرر دولت ایران باشدبهدست آورد.
درکتاب«میرزاتقیخان امیرکبیر»دونقطه ضعف دیگر نیز برقائممقام وارد آمده است:یکی تصرف عایدات آذربایجان بهنفعخود و حیفومیل نمودن«حق سربازان،شاهزادگان و حتیخودشاه»درزمانی که وزارت و پیشکاری محمد میرزا ولیعهد راعهدهدار بوده و دیگر این که قائممقام در دوران صدارت خودتدبیری برای اصلاح وضع پریشان مالی کشور نیندیشیده و راهیبرای تهیۀ پول جهت گرداندن چرخهای اقتصاد کشور بازنکردهکه برای رد این دو اتهام باید به مدت زمان کوتاهی که قائممقاموزارت و پیشکاری محمدمیرزا ولیعهد را در تبریز بهعهده داشته یابه زمان کمی که در مسند صدارت انجام وظیفه مینموده توجه شود: مرگ عباس میرزا نایبالسلطنه دهم جمادیالثانی1249 ه.
در تبریز درگذشت و کاپیتان جان کمپلسرپرستی نمایندگی ایران را عهدهدار شد و چون دولت انگلیس باردیگر تصمیم گرفت که ادارۀ امور نمایندگی تهران به عهدۀوزارت خارجۀ انگلیس باشد،هنری الیس که قبلا در سمت وزیر مختارانگلیس عهدنامۀ معروف 1814 را با ایران امضاء کرده بود در سال1835 به عنوان سفیر عازم ایران شد تا تسلیت شاه انگلستان را برایدرگذشت فتحعلیشاه و به سلطنت رسیدن محمدشاه به دربار ایرانابلاغ نماید."