چکیده:
رویکرد این مقاله،به بازکاوی گزاره قرآنی »نور علی نور« است.و به طور فشرده و با اختصار،کاربرد نور در قرآن و احیانا دیگر متون اسلامی،مورد بررسی قرار گرفته است.به صورت بدیعی،در صدد برآمده ایم که با ژرف نگری،به ساز و کارهای نور در ابعاد گوناگون،بپردازیم و در این راستا،شکوفائی و نورانیت انسان، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است؛و به ویژه در دو شاخه مهم،به شرح و بسط بیشتری می پردازیم:یکی،بعد تشکیکی و اشتداد نور در انسان و دیگری، بعد تابش مستقیم و شهودی بودن نور،برای انسان.کلید واژه ها:نور،کمال،شهود،علم لدنی،عزلت.
خلاصه ماشینی:
"12 »تفسیر نمونه« نیز اینچنین به تحلیل »نور علی نور« پرداخته،می فرماید: این احتمال وجود دارد که نور اول،اشاره به هدایت از طریق وحی باشد و نور دوم نور هدایت از طریق عقل،و یا نور اول،هدایت تشریع و نور دوم هدایت تکوین باشد و بدین ترتیب،این جمله گاه تفسیر به منابع مختلف شده ـ انبیاء الهی ـ و گاه به انواع مختلف نور و گاه به مراحل گوناگون آن و در عین حال،همه آن ها ممکن است در مفهوم آیه جمع باشد،که مفهومش بسی گسترده است.
حضرت صادق(ع)می فرماید:»ان الصورة الانسانیة،هی الصراط المستقیم الی کل خیر،و الجسر الممدود،بین الجنة و النار« صورت انسانیت ـ تمهیدات درونی و فطرت انسان ـ تنها راه مستقیم،به هر نیکی،و پلی است،که بین بهشت و دوزخ،کشیده شده است!17 ای نسـخـه نـامـه الـهـی کـه تـوئـی وی آینـه جمـال شـاهـی کـه تـوئـی بیرون زتو نیست هر چه در عالم هست در خود بطلب هرآنچه خواهی که توئی قیصری نیز،در شرح فصوص الحکم،به نورانیت ذاتی انسان،اشاره کرده و همین نورانیت را،ساز و کار برتری و خلافت الهی انسان،برشمرده است: ان لکل موجود و جها خاصا لربه،لایشارکه فیه احد غیره،و الانسان جامع لجمیع تلک الوجوه لانه جامع لحقایق الکونیة و الالهیة،کما هو مقدر عند جمیع المحققین فالانسان من حیث حقیقته،خیر من جمیع الموجودات،لذلک صار خلیفة علیها.
32 خطری که در این جایگاه در کمین افراد خواهد بود »غرور« است که در آن صورت انسان در جا زده و با حسرت و اندوه از رتبه های عالی تر کمال باز می ماند »یا حسرتا علی ما فرطت فی جنب الله«(الزمر،56/39)؛ای حسرت و افسوس بر من،که در کنار سفره الطاف و برکات الهی،چه فرصت ها که از دست ندادم!،و به گفته ظریف برخی از دانشمندان: انسانی که به علم و معرفت خویش مغرور گشته است،همچون کسی است که،بر وسعت زندان خویش،به خود می بالد!."