چکیده:
مقاله حاضر کاوشی است پیرامون نقش طرفهای ثالث یا بازیگران سوم در تحکیم حقوق بین الملل و تأمین امنیت جهانی.آنها چگونه بازیگرانی هستند و چگونه ایفای نقش میکنند.از چه ابزارها و شیوههایی برای نیل به اهداف خود استفاده مینمایند.در این میان با توجه به نقش و اهمیت سازمان ملل متحد به عنوان یک نهاد حقوقی- سیاسی جهانی به نقش آفرینی آن توجه زیادی میشود.اندیشهء اصلی بحث حاضر این است که ملل جهان به دور از اهداف غارتگرانه قدرتهای بزرگ توانایی پیریزی همکاری و تعاون بین المللی را از طریق سازمانهای منطقهای و جهانی دارا هستند.پایان بخشیدن به جنگ،ترک مخاصمات،محدود نمودن تنازع به بازیگران معلوم و حیطههای جغرافیایی مشخص و نهایتا دستیابی به راه حل سیاسی پایدار همه از اهداف اصلی بازیگران سوم یا واسطه است و برای حصول این اهداف شیوههای خاصی وجود دارد که مقاله حاضر در صدد بیان آنهاست.
خلاصه ماشینی:
"براساس منشور ملل متحد،هدف اولیه و عمده این سازمان حفظ صلح و امنیت بین المللی محسوب میشود(مادهء 1)دیگر اهداف سازمان که در مادهء 1 نیز به آنها اشاره شده است،توسعهء روابط دوستانه بین ملتها و تحقق همکاریهای بین المللی در تحقق اهداف اعلام شدهء سازمان ملل متحد، در منشور ایجاد شش سازمان اصلی و تعدادی سازمان فرغی در نظر گرفته شده است(مادهء 7)این سازمانها عبارتند از مجمع عمومی (فصل 4)،شورای امنیت(فصل 5)،شورای اقتصادی اجتماعی (فصل 10)،شورای قیموت(فصل 13)،دادگاه بین امللی داوری (فصل 14)و نهاد دبیر کل(فصل 15).
براساس ماده 96 مجمع عمومی و شورای امنیت هرگاه بخواهند میتوانند از این دادگاه تقاضای رأی مشورتی کنند و نهایتا بنابر ماده 36،شورای امنیت همواره دادگاه بین المللی دادگستری را به عنوان مرجع صلاحیتدار برای ارائه توصیه در مورد مسائل بین المللی میشناسد و از کشورهای عضو و سایر بازیگران بین المللی میخواهد که اختلافات خود را از طریق این دادگاه حل نمایند.
براساس مادهء 51 منشور ملل متحد،دولتها میتوانند به صورت فردی یا دسته جمعی خود را در مقابل حملات نظامی آماده سازند و تا زمانی که شورای امنیت اقدامات لازم را جهت حفظ و نگهداری صلح و امنیت بین المللی انجام نداده باشد این عملیات دفاعی میتواند ادامه یابد.
عملیات پاسداری از صلح در خلال جنگ سرد طریقهای برای مدیریت برخوردهای جهانی توسط سازمان ملل متحد محسوب میشد اما نبود اجماع سیاسی میان قدرتهای بزرگ در شورای امنیت این نقش را به مناطق خارج از منطقهء تقابل ابرقدرتها محدود میساخت و تنها تعداد محدودی از این عملیات به حل منازعات منتهی شد."