خلاصه ماشینی:
"شهر شهروندمدار محصول جامعهای است که در آن فرد خارج از شبکهء خونی،قومی،عشیرهای و قبیلهای خودداری هویت است-چنین جامعهای بر وفاق اجتماعی که به صورت قرارداد اجتماعی بروز میکند،استوار است؛جامعهء مدنی قدرتمندی تولد و تکامل یافته است؛زندگی به سه عرصهء مرتبط لیکن مجزا یعنی عرصهء خصوصی، عرصهء عمومی و عرصهء حکومتی تقسیم شده است و قانون که نهادینه شده و مورد قبول آحاد مردم است،حد و مرز هر عرصه و رابطهء بین آنها را تعیین میکند؛افراد که عنوان شهروند را یدک میکشند در هر عرصه صاحب حقوق مشخص،تعریف شده و نهادینهاند؛نظام سیاسی به مشروعیت نیازمند است و حتی کاربرد زور که در مواقعی خشن و رعبآور است نیز باید با فرآیندهای قانونی همراه باشد و مشروع به نظر رسد.
با توجه به محدودیتهای روش آزمایش و در جهت کامل کردن ارزیابی اثربخشی طرح شهردار مدرسه،ارزیابیهای تشریحی از مدیران مدارس راهنمائی آزمایش شونده،دانشجویان رابط در مدارس پیش گفته،نظرخواهی از والدین دانش آموزانی که از سوی هم مدرسهایهای خود برای عضویت در شهرداری و شورای شهر مدرسه برگزیده شدهاند و بالاخره برخی از اعضای خانوادهء آنان به عمل آمده است تا در واقع تلفیقی از شیوههای کمی و کیفی به کف آید.
پس از پیاده کردن طرح«شهردار مدرسه»از طریق انتخابات آزاد و تشکیل شورای شهر و شهرداری مدرسه،پرسشنامهء تدوین شده در مدارس آزمایش شونده به همان سبک و سیاق گروه گواه تکمیل گردید تا فرضیهء کلیدی تحقیق یعنی تأثیر برنامههای مشارکتی (در این مورد طرح«شهردار مدرسه»)بر افزایش مشارکتجویی دانشآموزان مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه زیر پوشش طرح مورد بررسی قرار گیرد و سئوال پژوهشی گزارش حاضر یعنی وجود تفاوت معنیدار بین مدارس آزمایش شونده و مدارس گواه در زمینهء مشارکتجویی پاسخ داده شود."