خلاصه ماشینی:
"در فضای سیاسی کشور نیز هر چند رکن چهارم دموکراسی (مطبوعات)نسبت به قبل گسترش یافته بود،ولی به علت نبود احزاب و یکدست شدن مجلس و کنار رفتن مجمع روحانیون مبارز از صحنهء قدرت،رقیبی جدی برای آقای هاشمی در انتخابات 1372 پیشبینی نمیشد.
مشاهده میشود که در کنار این تحول از بالا به پایین در زمینهء موضع گیری سنتگرایان و تجددگرایان در درون حاکمیت،تحولی از پایین به بالا نیز تحت تأثیر دو شکاف سنی و جنسی صورت گرفت و در نتیجه قدرتی مصلح با تفکرات نو پا به عرصهء حیات سیاسی جامعه گذاشت.
18 شکاف جنسی(فعالتر شدن زنان) شاید بتوان عوامل برجستهای را که در مجموع باعث شد زنان نسبت به گذشته داعیهء سیاسی گستردهتری پیدا کنند،بدین ترتیب خلاصه کرد: 1-افزایش شمار زنان باسواد در طول برنامههای اول و دوم توسعه:طبق جدول 34-16(جدول شمارهء 1)،تعداد کل فارغالتحصیلان دورههای نهضت سوادآموزی در سال 1365، 425118 نفر بوده و زنان 24/73 درصد،یعنی 31196 نفر از سواد آموختگان را تشکیل دادهاند.
از نگاهی دیگر،تعداد دانشجویان زن در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی(غیر از دانشگاه آزاد)در سال تحصیلی 66-1365 چهل و نه هزار و هشتاد و پنج نفر یعنی 2/29 درصد کل دانشجویان بوده است،در حالی که این رقم در سال تحصیلی 76-1375 به 1/36 درصد افزایش پیدا کرده است.
نمودار تعامل جدید قدرت بر اساس تأثیر شکافهای اجتماعی بر ساختار سیستم سیاسی ایران را میتوان به این صورت نمایش داد: جدول شمارهء 7 1-3-جمعیت 10 ساله و بیشتر بر حسب جنس و وضع فعالیت در نقاط شهری و روستایی(دنباله) 1-در مواردی که علامت«-»درج شده است،آمار مربوط،در ستون«سایر»منظور شده است."