آیین های حزبی و آیین های انتخاباتی

"پرسش اصلی این است که با اتخاذ کدام روش، فرمانروا و فرمانبردار در برابر مصائب و رویدادهای مختلف جامعه که گریبانگیر همهء نظام‌های حکومتی خواهد شد،قادر به پایداری و موفق به فیصله دادن بحران می‌گردند و می‌توانند با مسئولیت و تعهد گام بر دارند و همچون ید واحد با از میان برداشتن موانع موجود به ثبات و امنیت که‌ لازمهء توسعه و وصول به اهداف اجتماعی است، برسند؟و سرانجام چه طریقی باید پیمود تا فرمانبران نیز شبیه فرمانروایان برای در پیش‌ گرفتن یک زندگی سیاسی هدفدار احساس‌ مسئولیت کنند،تا حکومت در فرایندی‌ اجتناب نا پذیر که از نا خرسندی تضاد و تعارض‌ آغاز می‌شود و در نهایت به تحرکات خشونت‌بار و هرج و مرج و انقلاب می‌انجامد،گرفتار نیاید؟ پاسخ پرسش‌های یاد شده را می‌توان از تجارب‌ گرانبهای تاریخی ملت‌ها به دست آورد. با در نظر گرفتن این نکته که هنوز در پاره‌ای از کشورها تنها یک حزب فعالیت دارد و نظام سیاسی‌ تک حزبی است و آن حزب هم اندیشه،زبان و بازوی دولت می‌باشد و تصمیمات و گفت و شنودها در درون همان حزب شکل می‌گیرد و در بیرون از حزب حق انتقاد از دولت و سازمانهای رسمی و عمومی برای کسی متصور نیست،در چنین‌ اوضاع سیاسی این پرسش پیش می‌آید که آیا باید از ضرورت حزب در درون کشور سخن گفت؟یا اینکه سودمند بودن حزب‌ها و گروههای سیاسی‌ تنها در فضایی احساس می‌شود که رژیم سیاسی‌ دارای نظام چند حزبی باشد؟در پاسخ به این‌ پرسش باید گفت که تعداد بیشماری از عالمان‌ سیاست به رغم سرنوشت یا شمار حزبها،به سودمند بودن و لزوم حزب در پهنهء سیاست اعتقاد دارند."