چکیده:
پژوهش حاضر به روش تحلیل محتوا و با هدف بررسی کاربرد معماری اطلاعات در مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی تمام متن حوزة علوم انسانی زیر پوشش پایگاه سید، انجام شد. جامعه پژوهش، 88 مجله علمی- پژوهشی تماممتن فارسی و روش گردآوری اطلاعات از طریق سیاهه وارسی بود. این بررسی، تحت دو مقولة «معماری سازماندهی اطلاعات» و «معماری مدرک»، انجام شد. نتایج نشان داد در اغلب مجلهها، محتوای وبسایت به روش موضوعی و ساختار وبسایت به روش شبکهای، سازماندهی شده و در نظام مسیریابی، از نوارهای مسیریابی متنی بیش از سایر نوارهای مسیریابی استفاده شده بود. کاربرد عناصر مسیریابی جانبی و بویژه نمایهها، در وضعیت مطلوبی مشاهده نشد. فرمولبندی درخواست و روشهای جستجو، اغلب به روش ساده بوده و برچسبگذاری محتوای وبسایتها، از وضوح نسبتا قابل قبولی برخوردار بود. مؤلفههای وابسته به محیط فرامتن، به طور محدودی در مقالهها کاربرد داشتهاند. وضعیت چکیدهها، کلیدواژهها و میزان استفاده از شکلها در مقالهها، در سطح مطلوبی بود. در صفحه فهرست مندرجات 77 مجله (5/87 %) و در صفحات مقاله 49 مجله (7/55 %) ثبات در صفحهآرایی وجود داشت. استفاده نکردن از فراداده دابلینکور و ضعف محتوای اطلاعاتی در عناصر فرادادهای متا، بیانگر کمتوجهی مجلهها به قابلیتهای این عناصر بود. در صفحة آغازینوبسایت همه مجلهها و صفحه فهرست مندرجات 82 مجله، از اچتیامال به عنوان قالب ذخیرهسازی استفاده شده بود. نتایج پژوهش بیانگر این بود که مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی فارسی از نظر بهکارگیری مؤلفههای معماری سازماندهی اطلاعات در وضعیت نسبتا مطلوب و از نظر بهکارگیری ساختارهای معماری مدرک در وضعیت نامناسبی قرار داشتند.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش بیانگر این بود که مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی فارسی از نظر بهکارگیری مؤلفههای معماری سازماندهی اطلاعات در وضعیت نسبتا مطلوب و از نظر بهکارگیری ساختارهای معماری مدرک در وضعیت نامناسبی قرار داشتند.
اما مشخص نیست که آیا ساختار مجلههای الکترونیکی تماممتن فارسی در جهت تسهیل دسترسی آسان و سریع کاربران به اطلاعات مورد نظر، سازماندهی شده است؟ وضعیت استفاده از فرادادهها و نوع قالب بهکار رفته برای ذخیرهسازی محتوای شمارهها و مقالههای این مجلهها چگونه است؟در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت معماری سازماندهی اطلاعات و همچنین میزان بهکارگیری ساختارهای چهارگانه معماری مدرک را در مجلههای الکترونیکی تماممتن فارسی حوزه علوم انسانی زیر پوشش پایگاه سید، بررسی کند.
میزان استفاده از ساختارهای معماری مدرک بر اساس معیارهای مربوط، در مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی تمام متن حوزه علومانسانی زیر پوشش پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی چگونه است؟ پیشینة پژوهش «گیلوری» (1385) در پایاننامه دکترای خود با استفاده از روش تحلیل محتوا و تهیه سیاهة وارسی، ساختار اطلاعاتی 93 مجله الکترونیکی فارسی را بررسی کرد و نشان داد مجلههای الکترونیکی فارسی از ساختار اطلاعاتی استانداردی پیروی نکردهاند.
فرمولبندی درخواست جستجو در مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی فارسی سطح مورد بررسی فرمولبندی درخواست جستجو وبسایت مجله تعداد درصد ساده 73 83 پیشرفته 5 7/5 هوشمند 2 3/2 بدون موتور جستجو 8 1/9 عنصر برچسبگذاری، به میزان وضوح برچسبهای تعیینشده برای پیوندها و عنوانهای روی صفحه آغازین وبسایت مجله پرداخته است.
رتبهبندی و میزان استفاده از مؤلفههای معماری اطلاعات در مجلههای الکترونیکی علمی- پژوهشی فارسی ردیف نام مجله میزان استفاده از معماری اطلاعات نشانی الکترونیکی امتیاز درصد رتبه 1 فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی 49 1/69 1 http://www.