چکیده:
یکی از مفروضات اولیه حسابداری مدیریت بیانگر آن است که تغییرات هزینه ها رابطه ای متناسب با افزایش و کاهش سطح فعالیت دارد. اما به تازگی این فرض با مطرح شدن بحث چسبندگی هزینه ها توسط آندرسون و همکارانش [3] مورد بحث قرار گرفته است؛ به این معنا که میزان افزایش در هزینه ها با افزایش در سطح فعالیت بیشتر از میزان کاهش در هزینه ها در ازای همان میزان کاهش در سطح فعالیت است. هدف اصلی این پژوهش آن است که چسبندگی هزینه ها را در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار دهد و هزینه های اداری، عمومی و فروش به عنوان نمونه مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. به عبارت دقیق تر، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش ها است: 1) آیا هزینه های اداری، عمومی و فروش چسبنده هستند؟ و 2) در صورت وجود چسبندگی، شدت چسبندگی هزینه ها چگونه است؟ نتایج این پژوهش که بر اساس اطلاعات شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای یک دوره 10 ساله از سال 1377 تا 1386 است، نشان می دهد در ازای 1% افزایش در سطح فروش، هزینه های اداری، عمومی و فروش 65% افزایش می یابد؛ در حالی که در ازای 1% کاهش در سطح فروش هزینه های اداری، عمومی و فروش 41% کاهش می یابد. نتایج برای 50 شرکت فعال در بورس و صنایع مختلف نیز ارایه شده است. در این پژوهش همچنین چگونگی تغییر در شدت چسبندگی هزینه ها در دوره های زمانی متفاوت و در میان شرکتهای مختلف بررسی شده است. نتایج نشان می دهد، شدت چسبندگی هزینه ها در دوره هایی که در دوره قبل از آن کاهش درآمد رخ داده، کمتراست. همچنین شدت چسبندگی هزینه ها برای شرکتهایی که نسبت جمع دارایی ها به فروش بزرگ تری دارند، بیشتر است.
خلاصه ماشینی:
به عبارت دقیق تر، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش ها است : ١) آیا هزینه های اداری ، عمومی و فروش چسبنده هستند؟ و ٢) در صورت وجود چسبندگی ، شدت چسبندگی هزینه ها چگونه است ؟ نتایج این پژوهش که بر اساس اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، برای یک دوره ١٠ ساله از سال ١٣٧٧ تا ١٣٨٦ است ، نشان می دهد در ازای ١% افزایش در سطح فروش ، هزینه های اداری ، عمومی و فروش ٦٥% افزایش می یابد؛ در حالی که در ازای ١% کاهش در سطح فروش هزینه های اداری ، عمومی و فروش ٤١% کاهش می یابد.
نتایج پژوهش وی نشان داد، با تغییر ١% در فروش ، هزینـه هـای عملیـاتی ٩٧% افـزایش مـی یابـد و بـا کـاهش ١% در فروش هزینه های عملیاتی ٩١% کاهش می یابـد و شـدت چسـبندگی هزینـه هـا در فرانسـه و آلمان بیشتر از شدت چسبندگی در آمریکا و انگلیس است .
روش های آماری پژوهش با استفاده از مدل زیر که توسط آندرسون و همکارانش [٣] ارایه شده است و پژوهشـگران دیگر نیز آن را به کار گرفته انـد [٧][٩][١٩] مـی تـوان چگـونگی رفتـار هزینـه هـا نسـبت بـه تغییرات سطح فروش را در دوره های افزایش و کـاهش درآمـد بـه طـور جداگانـه ارزیـابی کرد.
جمع دارایی های شرکت i در دوره t در این مدل نیز ضریب b١ درصد افـزایش در هزینـه هـای اداری ، عمـومی و فـروش را در نتیجة ١% افزایش در درآمد فروش نشان می دهد وb+b+b١٢٣ بیانگر درصـد کـاهش در هزینه های اداری ، عمومی و فروش در نتیجه ١% کاهش در درآمد فروش است .