چکیده:
امروزه آلودگیهای صنعتی اثرات مخرب زیادی بر محیط زیست شهری و زندگی ساکنان آن وارد کرده است. به منظور تعدیل اثرات مخرب این آسیبهای زیست محیطی موثرترین و در عین حال سادهترین راه توسعه فضای سبز است. سامانه اطلاعات جغرافیایی با برخورداری از انواع توابع تحلیلی، امکان تلفیق دادههای مکانی و غیرمکانی و همچنین مدیریت و تحلیل توامان آنها را فراهم نموده است که میتواند به عنوان ابزاری در دست برنامهریزان شهری باشد. در شهر نورآباد که در این مقاله بررسی شد کمبود شدید فضای سبز شهری و توزیع ناعادلانه آن به شدت احساس میشود. این پژوهش با ارائه الگوی مناسب و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و مدل همپوشان شاخص ها ( IO ) به دنبال توزیع بهینه فضای سبز در شهر نورآباد است، برای رسیدن به این منظور با استفاده از نرم افزار GIS و پس از طی کردن مراحل جمعآوری داده، تهیه لایه اطلاعاتی جدید، طبقهبندی و ارزشگذاری لایهها و نهایتا وزندهی و همپوشانی لایههای اطلاعاتی به اولویت بندی زمین های شهر نورآباد برای ایجاد فضای سبز جدید پرداخته شد. در نهایت، زمین های این شهر را از لحاظ قابلیت ایجاد پارک شهری جدید به هفت دسته تقسیم بندی گردید که پس از تطابق این نقشه با واقعیت زمینی، زمینهای دسته شش و هفت برای ایجاد فضای سبز جدید مناسب تشخیص داد شد. همچنین نتایج این تحقیق نشان دهنده توانمندی های سیستم اطلاعات جغرافیایی در مکان یابی انواع خدمات شهری از جمله فضاهای پارک است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق مشاهده میدانی، مطالعه طرح های جامع و تفصیلی شهر نورآباد، نقشههای 2000/1 وضع موجود و تفضیلی این شهر و همچنین مشاهده میدانی به دست آمده است.
خلاصه ماشینی:
"همچنین میتواندمناظر پر هرج و مرج را بهبود بخشد به نحوی که بیناهمیت بصری این کاربری و سازگاری آن با محیطموردنظر تعادل برقرار گردد و بدیهی است که این امربرای وحدت بخشیدن به چشماندازها و ترکیببصری شهرهای کشور ضروری باشد(حیدری،1387: 3)بنابراین،وجود پارکها و فضاهای سبز به عنوانیک نیاز زیستی جوامع برای ارتقای کیفی سطح زندگیانسان و به عنوان عاملی اصلی در ایجاد تعادل مطلوبدر محیط زیست شهر،میبایست در برنامههای توسعه مقولههایی است که انسان همواره با آن در تماس بودهو خواهد بود که این مقوله دارای ابعاد زیست محیطی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی بوده است(حیدریبخش،1387:2)و با ایجاد این فضاها بهطور اصولیدر داخل و خارج شهر و امکان نزدیکی بیشتر باطبیعت،میتوان همه لذات گم شده را با توجه بهفلسفه حیات،به شهر و منطقه برگرداند(حکمتی،1371:401).
همچنین میتواندمناظر پر هرج و مرج را بهبود بخشد به نحوی که بیناهمیت بصری این کاربری و سازگاری آن با محیطموردنظر تعادل برقرار گردد و بدیهی است که این امربرای وحدت بخشیدن به چشماندازها و ترکیببصری شهرهای کشور ضروری باشد(حیدری،1387: 3)بنابراین،وجود پارکها و فضاهای سبز به عنوانیک نیاز زیستی جوامع برای ارتقای کیفی سطح زندگیانسان و به عنوان عاملی اصلی در ایجاد تعادل مطلوبدر محیط زیست شهر،میبایست در برنامههای توسعه شهری از اولویت ویژهای برخوردار باشد(مهندسینمشاور پویش جنوب،1385:5).
در این تحقیق پس ازمشخص شدن مکانهای بهینه در نرمافزار SIG اینمکانهامورد مشاهده میدانی قرار گرفتند و نهایتا پساز تطبیق الگوی مکان یابی با واقعیت موجود درمنطقه مورد مطالعه و با در نظر گرفتن کلیه پارامترهایمؤثر در فرایند مکانیابی و با توجه به میزان زمین موردنیاز برای ایجاد یک پارک شهری،نهایتا چند مکانبرای ایجاد فضای سبز جدید مناسب تشخیص دادهشد که نتایج آن در شکل 12 نشان داده شده است."