چکیده:
بهمنظور مدیریت مناسب یک زنجیره تامین، ارزیابی و انتخاب تامینکنندگان از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مسئله در واقع یک مسئله تصمیمگیری با معیارهای چندگانه است که در آن عمل تصمیمگیری بر اساس یک سری معیارهای کیفی و کمی صورت میگیرد. از میان روشهای مطرح در این حوزه، تجزیه و تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) روش مناسبی برای تصمیمگیری است. این روش بر پایه یک ساختار سلسلهمراتبی استوار است و از طریق تشکیل ماتریسهای مقایسات زوجی، تصمیمگیری میکند. علاوهبر مزایایی که این روش نسبت به سایر روشهای تصمیمگیری دارد، ولی زمانیکه معیارها دارای وابستگی باشند، روش AHP چندان مناسب نخواهد بود. تجزیه و تحلیل پوششی دادهها (DEA) ابتدا بهمنظور سنجش کارایی مطرح شده است. این مدل میتواند از طریق محاسبه کارایی، بهعنوان یک روش تصمیمگیری برای حل مسایل تصمیمگیری با معیارهای چندگانه (MCDM)، نیز مورد استفاده قرار گیرد. این مقاله ضمن در نظر گرفتن ویژگیهای روشهای AHP و DEA به ارایه روشی ترکیبی از این دو روش (DEA/AHP) برای انتخاب تامین کنندگان میپردازد. این روش یک رتبهبندی کامل برای انتخاب تامینکنندگان بر اساس عملکرد آنها ارایه میکند. روش ارایه شده چه زمانی که معیارها کمی یا کیفی باشند، مناسب خواهد بود.
Supplier evaluation and selection is important in supply chain management. This is a typical multiple criteria decision making that consists of both quantitative and qualitative factors. AHP is a proper approach to aid this decision making problem, because of its inherent capacity to handle qualitative and quantitative criteria, but when criteria are dependent this method is not so good. Also the weight in model may be influenced prejudice.
Data Envelopment Analysis (DEA) has emerged as an important tool in the field of efficiency measurement. This model can aid decision maker in MCDM problem. This paper depicts the supplier-selection process through an imprecise data envelopment analysis (IDEA) model integrated with AHP model, which is called IDEA/AHP model, this model is give a full ranking for supplier based on supplier performance.
خلاصه ماشینی:
روش هاي متفاوتي تاکنون براي حل يک مسئله تصميم گيري ارايه شده است ، در ايـن ميـان روش AHP، روش مناسـبي اسـت ؛ زيـرا زماني که هم معيارها کمي و هم کيفي باشند قابل استفاده اسـت [١٠][١٢].
در ايــن روش بــراي هــر تــأمين کننــده يــا واحــد تصميم گيري (DMU)، شاخص ها و معيارهاي ارزيابي شناسايي شده و بر اساس مشخصات هر يک از اين معيارها، به دو دسته ورودي و خروجي تعبيـر مـي شـوند.
بـا توجـه بـه اينکـه معيارهاي ارزيابي (خروجي ها و ورودي ها) در اغلب موارد غيرقطعي و کيفي هستند، بـراي سنجش کارايي هر DMU از روش IDEA استفاده مي شود.
تصميم گيري نهـايي بـر اسـاس نتايج مدل IDEA با استفاده از روش AHP و تشکيل ماتريس مقايسات زوجي ميـان تـأمين کنندگان انجام مي گيرد.
ســاختار ايــن مقالــه بــه ايــن صــورت اســت : در بخــش دو، مســئله ارزيــابي و انتخــاب تأمين کنندگان به صورت يک مسئله تصميم گيري چند معيـاره تفسـير شـده و مـروري روي ادبيات اين حوزه انجام مي گيـرد، در بخـش سـه ، روش (IDEA/AHP) جهـت رتبـه بنـدي کامل تأمين کنندگان ارايه شده است .
در بسياري از موارد (به خصوص در مسئله ارزيابي و انتخاب تأمين کنندگان ) ورودي هـا و خروجي ها که همان معيارهاي تصميم گيري هستند، غيـر قطعـي و کيفـي و انـدازه گيـري آن ها بر اسـاس نظـر خبرگـان صـورت مـي گيـرد.
در نهايـت جهـت محاسـبه مـاتريس کـارايي متقـاطع واحـدهاي تصـميم گيـري (تـأمين کنندگان )، کارايي هر تأمين کننده بر اساس مدل CCR-IDEA (رابطه ٣) محاسـبه شـد و سپس بر اساس اوزان به دست آمده از اين روش ، کارايي متقاطع واحدهاي تصميم گيري از طريق رابطه ٤ محاسبه شده است .