چکیده:
روشAHP/DEA برای رتبه بندی واحدهای تصمیم گیرنده، از کارهایی است که در زمینه ی ترکیب دو مقوله ی تحلیل پوششی داده ها (DEA) و فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) انجام شده است. این روش ایده ای جدید در زمینه ی ترکیبDEA وAHP است که توانسته با ترکیب نقاط قوتDEA وAHP به رتبه بندی واحدهای تصمیم گیرنده (DMU) بپردازد. با این وجود، دراین روش مشکلاتی از جمله منطقی نبودن مقایسهی دو واحد تصمیم گیرنده در یک مدلDEA ، عدم رتبه بندی کامل و عدم مطابقت با رتبه بندیDEA در حالت چند ورودی- چند خروجی دیده می شود. در این مقاله، روش AHP/DEA را توسعه می دهیم بهطوریکه مشکلات گفته شده، برطرف شود. در واقع ما در مرحله اول این روش دو مرحله ای، در تعیین مقادیر ماتریس مقایسات زوجی علاوه بر نسبتهای کارایی واحدها میزان تاثیر هر واحد بر دیگر واحدها را نیز سنجیده ایم تا نگاه جامعتری به مسئله رتبهبندی داشته باشیم. نشان می دهیم، روش ارایه شده، ضمن اینکه یک رتبه بندی منطقی از واحدهای تصمیم گیرنده را ارایه می دهد، بارتبه بندی کارا- ناکارای DEA نیز مطابقت کامل دارد. مثال های عددی نیز، در مقاله آورده شده اند تا به کمک آنها، ضمن تشریح روش، درک شهودیتری از مسایل مطرح شده در مقاله حاصل شود.
The AHP/DEA methodology is an integration of Analytical Hierarchical Process (AHP) and Data Envelopment Analysis. This method uses the capabilities of both AHP and DEA. However, it has some problems: It illogically compares two decision-making units in a Data Envelopment Analysis (DEA) model, it is not compatible with DEA ranking in the case of multiple inputs/multiple outputs, and it leads to weak discrimination in the cases that number of inputs and outputs is large. In this paper, we propose a development on the first stage of the two-stage AHP/DEA methodology that removes the mentioned problems. In the first stage, we develop a model which considers the effects of each unit on the others, and the second step is the same of the main method. Numerical examples are presented in the paper to illustrate the advantages of the developed AHP/DEA methodology
خلاصه ماشینی:
بـا ايـن وجود، دراين روش مشکلاتي از جمله منطقي نبـودن مقايسـه ي دو واحـد تصـميم گيرنـده در يـک مدل DEA، عدم رتبه بندي کامل و عدم مطابقت با رتبه بنـدي DEA در حالـت چنـد ورودي - چنـد خروجي ديده مي شود.
در واقـع مـا در مرحلـه اول ايـن روش دو مرحلـه اي ، در تعيـين مقـادير ماتريس مقايسات زوجي علاوه بر نسبت هاي کارايي واحدها ميزان تأثير هر واحد بر ديگر واحـدها را نيز سنجيده ايم تا نگاه جامع تري به مسئله رتبه بندي داشته باشيم .
م بـا ترکيـب نقـاط قـوت DEA وAHP، روش ترکيبي AHP/DEA را براي رتبه بندي واحدهاي تصميم گيرنده در DEA ارايه دادند که با وجود اينکه رويکردي جديد براي رتبه بندي به حساب مي آيـد مشـکلات زيـر در آن ديـده مي شود: ١- عدم انطباق با رتبه بندي کارا- ناکاراي DEA در حالت چند ورودي ـ چند خروجي : بين رتبه بندي DEA و AHP/DEA در حالت کلي مطابقت کامل وجود ندارد١ (مثال ٢ را ببينيد) و ممکن است يک واحد کاراي DEA در مکان پايين تـري از يـک واحـد ناکـارا قرار گيرد.
با وجود اينکه اينگونه تخصيص وزن ها، يک ويژگي منحصر به فرد DEA اسـت کـه آن را از ديگر روش هاي وزن دهي مانند تکنيک هاي تصميم گيري چند معياره متمايز مي کنـد، بـا اين حال باعث مي شود در مدل هاي کلاسيک DEA، همواره با تعـداد زيـادي واحـد کـارا مواجه باشيم و رتبه بندي بين واحدهاي کارا صورت نپذيرد.