چکیده:
کیفیت زندگی دارای دو بعد اساسی عینی و ذهنی است. در این پژوهش رابطه سرمایه اجتماعی با کیفیت زندگی و دو بعد اصلی آن مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل داده های حاصل از پیمایش انجام شده در شهر مشهد نشان داد که سرمایه اجتماعی در تبیین متغیر کیفیت زندگی بیش از درآمد و تحصیلات دارای اهمیت است. همچنین در بررسی رابطه متغیرهای مستقل با دو نوع کیفیت زندگی عینی و ذهنی روشن شد که سرمایه مادی (درآمد) بیش از دیگر متغیرها بر کیفیت زندگی عینی افراد مؤثر است. در حالی که سرمایه اجتماعی بیش از دیگر متغیرها می تواند کیفیت زندگی ذهنی افراد را بهبود دهد. البته میزان تاثیرگذاری درآمد بر کیفیت زندگی ذهنی و میزان تاثیرگذاری سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی عینی هم قابل توجه است. علاوه بر دو متغیر فوق، سرمایه انسانی (تحصیلات) نیز تاثیر مثبتی بر دو نوع کیفیت زندگی داشته است.
خلاصه ماشینی:
در ایالات متحده آمریکـا از دهـه ١٩٦٠ انـستیتو تحقیقـات اجتمـاعی در دانشگاه میشیگان و مرکز نظر سنجی شیکاگو کیفیت زندگی را مـی سـنجند و از سـال ١٩٩٥ بـا تأسـیس انجمن بین المللی پژوهش های کیفیت زندگی ٣، سنجش این مفهوم به خوبی نهادینه شـده اسـت ٤ (فیلیـپس ، 5 ٢٠٠٦).
٥- به عنوان مثال، جستجو در پایگاه مقالات انتـشارات سـیج (Sage Publications) نـشان مـی دهـد کـه تعـداد مقـالاتی کـه مفهوم کیفیت زندگی در میان کلیدواژه های آن ها بوده اند، بین سالهـای ١٩٩٠ تـا ١٩٩٥ برابـر ٧عـدد، بـین سـالهـای ١٩٩٥ تـا ٢٠٠٠ برابر ٤٥ عدد، بین سال های ٢٠٠٠ تا ٢٠٠٥ برابر ٢٠٠ عدد و از سال ٢٠٠٥ تا سال ٢٠٠٧ برابر ٢٠٤ عدد بوده است که رونـد روبه رشد فاحشی را نشان می دهد.
کیفیت زندگی برای کیفیت زندگی چهار حوزه پژوهشی و کاربردی معرفی شده اسـت کـه عبارتنـد از: پـژوهش در شـاخص هـای اجتمـاعی ، مطالعـات مربـوط بـه خوشـبختی ، مطالعـات سـالمندی، روان شناسـی بهزیـستی و پژوهش های کیفیت زندگی مربوط به سلامت .
در داده های پیمایش جهانی ارزش ها٧ این همبستگی برابر ٠/١٣ بوده است کـه کمتـرین آن در فنلانـد و برابـر ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1- Subjevtive well-being 2 - Diener & Oishi.
اما آنچه کـه بـرای ایـن پـژوهش حـایز اهمیـت بوده است ، تحقیقاتی است که ارتباط فی مابین خود این دو، یعنی اثرگذاری و یا اثر پـذیری متقابـل سـرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی یا مفاهیم کاملا نزدیک به آنها را مـورد توجـه قـرار داده باشـند.
یافته های این پـژوهش نـشان مـی دهـد کـه کیفیـت زنـدگی افراد بیش از آنکه مربوط به سرمایه اجتماعی عمومی باشـد مربـوط بـه سـرمایه اجتمـاعی خـصوصی اسـت .