چکیده:
میزان اکسیداسیون چربی هنگام فعالیت بدنی، تحت تاثیر عواملی مانند شدت و مدت فعالیت، نوع تمرین، رژیم غذایی و سطح فعالیت بدنی قرار می گیرد. اما اثر زمان روز بر میزان اکسیداسیون چربی هنگام فعالیت بدنی کمتر بررسی شده است. بنابراین تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر زمان فعالیت در روز بر شاخص های حداکثر اکسیداسیون چربی در زنان جوان فعال طراحی شده است. به این منظور 14 زن جوان سالم با میانگین و انحراف استاندارد مقادیر سن، درصد چربی، وزن، شاخص توده بدنی و حداکثر اکسیژن مصرفی به ترتیب 6/1±6/21 سال، 6/4 ±3/18 درصد، 3/3± 2/51 کیلوگرم، 7/1± 22 کیلوگرم بر مترمربع و 2/4 ±8/40 میلی لیتر بر کیلوگرم در دقیقه به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. آزمون در دو نوبت صبح (ساعت 8-7) و عصر (ساعت 20-19) و در دو جلسه به فاصله 7 روز انجام شد. برنامه آزمون شامل یک تمرین فزاینده با تواتر 3 دقیقه ای روی نوارگردان با سرعت و شیب اولیه به ترتیب m/min 3/58 و 1 درصد بود و سرعت هر 3 دقیقه m/min 7/16 افزایش می یافت تا زمانی که به m/min 125 برسد، پس از آن هر 3 دقیقه افزایش شیب به مقدار 2 درصد تا سطح RER برابر 1 ادامه می یافت. VCO2 و VO2 در طول آزمون با دستگاه تجزیه و تحلیل گازهای تنفسی اندازه گیری شد. از آزمون t مستقل برای بررسی اختلاف بین متغیرها در آزمون های صبح و عصر استفاده شد (سطح معناداری 05/0) . یافته های پژوهش نشان داد که اختلاف معناداری بین حداکثر اکسیداسیون چربی در تمرین صبح و عصر وجود ندارد (صبح 13/0± 39/0 ، عصر 11/0± 44/0 گرم در دقیقه ، 05/0 P> ). شدت متناسب با حداکثر اکسیداسیون چربی و زمان رسیدن به آن نیز در آزمون های صبح و عصر تفاوت معنی داری نداشت. با این حال میانگین شدت اکسیداسیون چربی در عصر بیشتر بود. در نهایت براساس نتایج پژوهش می توان گفت احتمالا زمان تمرین در روز (صبح و عصر) بر سوخت و ساز سوبسترا هنگام فعالیت های ورزشی شدید تاثیر زیادی ندارد.
خلاصه ماشینی:
از طرفی تحقیقات روی ورزشکاران دانشگاه شیکاگو نشان داد که سطح هورمون تیروتروپین و کورتیزول به عنوان دو هورمون مهم متابولیکی درگیر به هنگام تمرین در عصر و شب افزایش بیشتری داشته و افت گلوکز نیز در پاسخ به تمرین در شب نسبت به زمان دیگر روز بیشتر است (٢٧).
همان طور که مشاهده می شود، نتایج پژوهش های مختلف در زمینة تغییرات اکسیداسیون چربی در شبانه روز متفاوت است که این تفاوت ممکن است به دلیل عدم کنترل رژیم غذایی یا زمان انجام آزمون باشد که در پژوهش حاضر 1 - Fatty Acid Transport Protein 2 - Adipocyte Differentiation-related protein 3 - Initiation of Lipolysis 4 - Fatty Acyl-CoAsynthesis 5 - Benavidesi, et al 6 - Ahmadizae, et al 7 - Karbasian 8 - Venut 9 - Toyooka, et al تلاش شده است تا زمان انجام آزمون و رژیم غذایی قبل از هر دو آزمون و مدت زمان گرسنگی برای آزمودنی ها مشابه باشد.
الف : تأثیر زمان فعالیت در روز بر حداکثر اکسیداسیون چربی براساس آزمون t مستقل ، بین مقدار MFO پس از آزمون های صبح و عصر تفاوت معنادار نبود (٠٢١=P).
ب: تأثیر زمان فعالیت در روز بر شدت متناسب با حداکثر اکسیداسیون چربی براساس نتایج آزمون t مستقل در مورد FATmax (جدول ٢)، بین FATmax صبح و عصر اختلاف معناداری مشاهده نشد (٠٦٣=P) .