چکیده:
با توجه به تقاضای روزافزون مردم به تفرجگاه ها و مراکز تفریحی، تحلیل های اقتصادی و اجتماعی و بررسی کامل خواسته های مردم برای فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم، امری ضروری است. در این تحقیق از روش هزینه سفر منطقه ای برای ارزش گذاری اقتصادی تفرجگاه چشمه دیمه استفاده شد. این روش بر مبنای استفاده از نقشه، دیدگاه و خصوصیات اقتصادی- اجتماعی بازدیدکنندگان از تفرجگاه و نیز افزایش هزینه و مسافت دسترسی به منطقه است. نتایج نشان دادند که متغیرهایی چون سن و سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازدیدکنندگان، تاثیر عمده ای بر استفاده از تفرجگاه ها دارند. بررسی سطح درآمد ماهانه بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای بازدید از تفرجگاه و نیز تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی بالایی وجود داشت. این نتایج به دست آمده چندان دور از انتظار نبود، زیرا به عنوان مثال برای پارک های ایالات متحد نیز نتایج مشابهی به دست آمده اند. نتایج در عین حال نشان دادند که سطح تحصیلات نیز نقش مهمی در جذب گردشگران چشمه دیمه داشته است، به گونه ای که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان دارای تحصیلات دانشگاهی بودند. بررسی مطالعات انجام شده در برخی از تفرجگاه های کشور نشان می دهد که این مناطق برای نوجوانان تا میان سالان جاذبه بیشتری دارند؛ اما نتایج ما نشان داد که بیشترین تعداد بازدیدکنندگان (24 درصد) در محدوده سنی 34-30 سال هستند. ارزش تفرجی روزانه بالای گردشگاه چشمه دیمه که در تابستان 1387 محاسبه شد، با تحقیقات مشابه که برای تالاب انزلی (1385) و پارک جنگلی طالقانی (1386) انجام گرفت، درخور مقایسه بود. این ارزش برای سه منطقه یادشده به ترتیب حدود 72، 12 و 42 میلیون تومان برآورد شد. حتی با احتساب نرخ تورم در فاصله زمانی این سه تحقیق، نتایج نشان دهنده لزوم توجه بیشتر و تدوین طرح توسعه گردشگری منطقه تفرجگاهی چشمه دیمه است.
خلاصه ماشینی:
"16-1 ارزشگذاری اقتصادی تفرجگاههای طبیعی با استفاده از روش هزینه سفر منطقهایمطالعه موردی:چشمه دیمه استان چهارمحلوبختیاری داوود مافی غلامی{o*o}-دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری،گروه علوم جنگل،دانشگاه شهرکرد اکرم نوری کمری-دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست،دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه صنعتی اصفهان پذیرش مقاله:1387/11/26 تأیید نهایی:1389/2/15 چکیده {IBبا توجه به تقاضای روزافزون مردم به تفرجگاهها و مراکز تفریحی،تحلیلهای اقتصادی و اجتماعی وبررسی کامل خواستههای مردم برای فراهم آوردن امکانات و تسهیلات لازم،امری ضروری است.
*شیوۀ محاسبهای که در این روش به کار گرفته میشود،نه تنها عکسالعمل مردم را در برابر عرضه موجود باتوجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی اندازه میگیرد،بلکه با مطالعه بیشتر پیشنهادهای داده شده از طرفاستفادهکنندگان،میتوان نیازهای آتی جامعه را از نظر امکانات تفرجکاهی پیشبینی کرد و به این ترتیباطلاعات حقیقی برای طرحریزی آینده در دسترس قرار گیرد );42,0002,nosdrahciR dna simooL 1021,8002,kooC dna gnimelF( .
هرچند که استفاده از این روش کم هزینه است و تفسیر و توجیه آن نیز نسبتا ساده ),nosnhoJ dna tepsaH 366,1982)،اما در استفاده از آن مشکلاتی مانند تعیین هزینۀ فرصت زمان صرف شده،تعیین طول مدت بازدید وزمان کاری یا درآمد خود را از دست میدهند )761,6891,simooL dna draW( .
به طور کلی میتوان این روش را در مدل تابعی زیر خلاصه کرد: رابطه(1) )kjA,jiS,jicT(-iN/jiV که در آن، jiV شمار مراجعهکنندگان از ناحیۀ i به تفرجگاه j ؛ iN تعداد کل جمعیت ناحیۀ i ، jiCT هزینۀ دسترسیاز ناحیۀ i به تفرجگاه j ؛ jiS ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی افراد ساکن در ناحیۀ i که از تفرجگاه j استفاده میکنند،و kjA جذابیت و ویژگیهای زیباییشناختی تفرجگاه j در مقایسه با سایر مناطق تفرجگاهی k است )dna silliW 53,1991,dorraG( ."