چکیده:
کیفیت محیط، از عوامل مؤثر بر حرکات جمعیتی درون شهری محسوب می شود. در چند دهه اخیر پدیده تنزل کیفیت محیطی همچون شبحی بر ساختار اقتصادی کهن شهرهای ایرانی سایه افکنده و پایداری درازمدت آن را با خطر مواجه ساخته است. نتیجه این امر برون رانی بومیان از هسته های باارزش قدیم شهری به سمت مناطق نوساز و میانی است. کاهش عملکردی و فرسودگی کالبدی بیش از پیش بافت و کاهش کیفیت آن، از بدیهی ترین نتایج حاصل از توالی این چرخه (مهاجرت بیشتر = کیفیت نازل تر محیطی) است که امروزه گریبانگیر شهر قدیمی خرم آباد نیز شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی این چرخه و ناپایداری شهری در بافت قدیم شهر خرم آباد صورت گرفته است و پیش فرض اساسی آن این است که با درک و شناخت میزان و علل رضایت مندی شهروندان از محیط زندگی شان، می توان مانع خروج جمعیت از این محله ها و کاهش جمعیت بافت تاریخی و مرکزی شهرها و ایجاد تعادل فضایی در محله ها و بافت های شهری شد. روش جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه و انجام مصاحبه میدانی و حجم نمونه 388 عدد بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری Spss انجام شده است. فرضیه این پژوهش، عبارت است از: میان سطح رضایت شهروندان از کیفیت محیط سکونتی شان و تمایل به مهاجرت درون شهری آنها ارتباط معنا داری وجود دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد که، حدود 60 درصد از جامعه نمونه، تمایل به مهاجرت از بافت دارند. میزان رضایت مندی ساکنان بافت قدیم از محیط سکونتی شان تقریبا در حد متوسط (5>6/2>1) با میانه نظری 3 ارزیابی شده است. میزان رضایت مندی از معیار هویت محیطی، نسبتا زیاد است. ساکنان از امنیت محله شان و آرامش در آن، اظهار رضایت نسبی داشتند و در مورد سایر معیارها، رضایت مندی کمتر از حد متوسط بوده است. نتایج حاصل از ارتباط کیفیت محیط سکونتی و تمایل به مهاجرت های درون شهری، در جهت تایید نسبی تاثیرپذیری این گونه حرکات از کیفیت محیط سکونتی است و نشان از عدم ارتباط معنا دار بین دو معیار مهاجرت های درون شهری و مالکیت مسکن؛ و برعکس، وجود ارتباط معکوس برخی از معیارها مثل امنیت، هویت محیط شهری، خدمات عمومی و بهداشتی، ویژگی های کالبدی با مهاجرت های درون شهری دارد. همچنین رابطه خویشاوندی و طایفه ای محکم، موجب تحکیم روابط همسایگی می گردد و این خود منجر به کاهش مهاجرت های درون شهری می شود.
خلاصه ماشینی:
"سنجش عوامل مؤثر بر مهاجرتهای درونشهری برای دستیابی به قانونمندیهای حاکم بر این حرکات وتغییرات جمعیتی،ضرورتی اجتنابناپذیر است و برای دستیابی به قانونمندیهای حاکم بر این حرکات وتغییرات جمعیتی،ضرورتی اجتنابناپذیر است و برای دستیابی به پایداری شهری،بررسی و شناسایی عوامل مؤثر برمیزان رضایت و نارضایتی ساکنان بافت قدیم،میتواند در جهت تحلیل وضع موجود سکونتی و تصیمات آتی به منظورارتقای سطح کیفی محل سکونت افراد و در نتیجه در جذب و نگهداشت جمعیت در بافتهای فرسوده و قدیمی شهر وممانعت از خروج از اینگونه بافتها مؤثر واقع شود.
&%07503EJPG075G% پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رضایتمندی ساکنان بافت قدیمی و مرکزی شهر خرمآباد از محیطزندگیشان و تأثیر آن بر مهاجرتهای درونشهری و خروج جمعیت از آن انجام شده است.
در نتیجه سنجش عوامل مؤثر برمهاجرتهای درونشهری برای دستیابی به قانونمندیهای حاکم بر این حرکات،ضرورتی اجتنابناپذیر است و برایدستیابی به پایداری شهری،بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر میزان رضایت و نارضایتی ساکنان بافت قدیم،میتواند درجهت تحلیل وضع موجود سکونتی و تصمیمات آتی به منظور ارتقای سطح کیفی محل سکونت افراد و در نتیجه درجذب و نگهداشت جمعیت در بافتهای فرسوده و قدیمی شهر و ممانعت از خروج جمعیت از اینگونه بافتها مؤثر واقعشود.
در زمینۀ شناخت رابطۀ دوسویه بین مهاجرتهای درونشهری و میزان رضایتمندی از محل سکونت و در ساختمدل مفهومی،بنا به فرضیۀ تحقیق و هدف پژوهش،از مدل رابسون بهره گرفته شده است؛به این ترتیب که کیفیتمحیط سکونتی بر وجود یا فقدان رضایتمندی در ساکنان بافت از محلهشان تأثیرگذار است."