چکیده:
امروزه بیکاری در بسیاری از کشورها حتی کشورهای صنعتی، بهعنوان یک مشکل اساسی مطرح است و حل آن سیاستگذاران بیشتر کشورها را با چالشهای بزرگی روبهرو کرده است. رشد بیرویهی جمعیت در کشور و وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی، لزوم چارهاندیشیهای مناسب برای آن را میطلبد که گسترش اشتغال مولد یکی از این چارهاندیشیهاست. برای کارآمد کردن نظام اقتصادی کشور، گزینههای مختلفی پیشنهاد میشود که پشتیبانی اقتصادی از تولیدکنندگان در چهارچوب نهادهای تعاونی یکی از این موارد است. تعاونیها، نهادی اجتماعی و اقتصادی هستند که با فراهمساختن زمینههای مناسب، میتوانند به ایجاد شرایط و فرصتهای شغلی بپردازند. مطالعهی حاضر برای شناسایی و تحلیل مولفههای موثر بر اشتغالزایی در تعاونیهای منابع طبیعی استان گلستان انجام شده است. این پژوهش از دیدگاه روش، پیمایشی و از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. جامعهی آماری مورد مطالعه 123 نفر اعضای هیئت مدیرهی تعاونیهای مرتعداری استان گلستان است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهای بوده است که بر اساس مرور ادبیات موضوع تدوین شده است. ضریب آلفای کرونباخ 86% = r بود که بیانگر پایایی مناسب ابزار پژوهش است. روایی محتوایی پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و استادان مرتبط با موضوع تایید شده است. دادههای گردآوریشده با استفاده از نرمافزار SPSS win15 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بهدستآمده از تحلیل عاملی نشان میدهد که عوامل زیرساختی، خدمات پشتیبانی، وام و بازاریابی از مهمترین عوامل توسعهی اشتغالزایی در تعاونیهای منابع طبیعی هستند و در مجموع 27 درصد واریانس را بیان میکنند.
خلاصه ماشینی:
"این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی است که مؤلفههای تأثیرگذار در اشتغالزایی تعاونیهای منابعطبیعی چیست و آیا عوامل زیرساختی در اشتغالزایی نقش دارد؟آیا خدمات پشتیبانی در تعاونیها نقش در اشتغالزایینقش دارد؟آیا ارائهی وام در اشتغالزایی نقش دارد؟آیا بازاریابی در اشتغالزایی نقش دارد؟ هدف از پژوهش پیش رو،شناسایی و تحلیل مؤلفههای مؤثر بر اشتغالزایی است تا با استفاده از نتایج آن،گام مثبتی درجهت اشتغالزایی برداشته شود.
نتایج پژوهشهای انجام شده با عنوان"نقش دامداری بر درآمد و اشتغال روستاییاناردبیل"نشان داد،واگذاری اعتبارات بیشتر در این زمینه،پشتیبانیهای مالی و ارائهی خدمات از مؤلفههایی است کهسبب اشتغالزایی روستاییان خواهد شد(ایرانپور،1376،179).
نتایج پژوهش اوها و همکاران با عنوان"مشاغل تجاری حساس:کارگران تحتتأثیر"ارزیابی میکند کهارائهی کمک برای صادرات فراوردههای دامی،از مؤلفههایی است که سبب اشتغالزایی میشود( rrO dna ohA 64-92,1891 ).
در کنفرانس اتحادیهی بین المللی تعاونمنچستر که در سال 1995 برگزار شد،مهمترین سیاستهای اقتصادی تعاونیهای منابع طبیعی به شرح زیر است: *تمرکز بر سرمایههای کوچک افراد و توانمند ساختن این سرمایهها برای اجرای برنامههای بزرگتر؛ *بهکارگیری صحیح و منطقی از سرمایهها و نیروهای انسانی پراکنده و بهرهوری مطلوب از آنها؛ *کاهش هزینههای تولید،بهرهبرداری،تبدیل و فرآوری؛ *افزایش بازده فعالیتهای اقتصادی از نظر کمی و کیفی؛ *ایجاد رابطهی اندیشمندانه و قانونی میان عملکرد تعاونیها و اهداف برنامههای دولت.
بنابراین،سیاستهای اقتصادی تعاونیهای منابع طبیعی شرکتهای تعاونی را میتوان ایگونه بیان کرد:تمرکز برسرمایههای کوچک و بهکارگیری صحیح و منطقی از آنها با هدف کاهش هزینههای تولید،بهرهبرداری،تبدیل و فرآوریو افزایش بازده فعالیتهای اقتصادی از نظر کمی و کیفی برای اجرای برنامههای بزرگتر که با رعایت رابطهیاندیشمندانه و قانونی بین عملکرد تعاونیها و اهداف برنامههای دولت انجام میگیرد(رضایی،1386،13-1)."