چکیده:
استفاده از مدل های ریزمقیاس نمایی آماری در مطالعات برآورد نوسانات اقلیمی این امکان را فراهم ساخته است که بتوان داده های آب و هوایی را در مقیاس مکانی و زمانی مناسب تولید کرد. چنین قابلیتی کمک شایانی به مطالعه نوسانات اقلیمی در مقیاس محلی ـ منطقه ای است. تشدید پدیده های حدی را می بایست به عنوان شاخصه های اصلی تغییرات اقلیمی دانست که درک و فهم چنین پدیده هایی نسبت به میانگین ها که هیچ معنای فیزیولوژیکی و روانی ندارند برای افکار عمومی راحت تر است. در این تحقیق طول دوره رشد و طول دوره یخبندان به عنوان شاخصه نوسانات اقلیمی مورد بررسی قرار گرفته است. برحسب تعریف ارائه شده، اولین دوره 6 روزه با میانگین دمای بالای 5 درجه سانتیگراد بعد از آخرین یخبندان بهاره به عنوان آغاز دوره و آخرین دوره 6 روزه با میانگین دمای زیر 5 درجه سانتیگراد به عنوان خاتمه طول دوره رشد در نظر گرفته شده است و طول دوره یخبندان به فاصله زمانی بین بروز اولین یخبندان پاییزه و آخرین یخبندان بهاره اطلاق می شود. ارزیابی تغییرات این شاخص ها، بین دو دوره اقلیمی گذشته (1384-1355) و دوره اقلیمی برآورد شده یا آینده (1418-1389) در سه ایستگاه همدید مشهد، تربت حیدریه و سبزوار در خراسان رضوی صورت گرفته است. نتایج حاکی از افزایش طول دوره رشد در ایستگاه های مشهد و سبزوار، و کاهش در ایستگاه تربت حیدریه در دوره اقلیمی آینده است. این تغییرات در شاخص حدی طول دوره یخبندان نیز مشاهده می شود، به طوری که در هر سه ایستگاه بررسی شده کاهشی بین 15 الی 16 روز رخ خواهد نمود، که نتیجه ای منطقی از پدیده گرمایش جهانی است. نتایج آزمون فرض مطرح شده، فقدان همبستگی بین طول دوره رشد دیده بانی شده و برآورد شده و همچنین طول دوره یخبندان دیدبانی شده و برآورد شده را، که به وسیله ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن در سطح معنی داری 5 درصد صورت گرفته است اثبات می کند و نشان دهنده فقدان تغییرات معنی دار در دوره گذشته و آینده است.
خلاصه ماشینی:
"در مرحله بعد،از روش همبستگی رتبهای اسپیرمن برای آزمون فرض فقدان همبستگی معنیدار بین طول دوره رشد گذشته و آینده،همچنین طول دوره یخبندان گذشته و آینده(برآورد شده)استفاده گردید،لازم به ذکر است که این ضریب در مورد جوامع آماریا که دارای دادههای آماری اسمی یا رتبهای هستند،کاربرد دارد.
بعد از محاسبه ضرب همبستگی اسپیرمن،این مقدار با مقادیر بحرانی این ضریب در سطح معنیداری 5 درصد مورد مقایسه و بررسی آماری قرار گرفته و فرض صفر مبنی بر فقدان همبستگی بین طول دوره رشد گذشته و آینده برای هرسه ایستگاه مورد بررسی،آزمون گردید.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج حاصل از مقایسه طول دوره یخبندان گذشته و آینده(برآورد شده)،حاکی از کاهش طول دوره یخبندان در آینده است؛ولی آیا این تغییرات از لحاظ آماری معنیدار است یا خیر؟نتایج حاصل از محاسبه ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن و همچنین آزمون فرضیات مندرج در جدول 5،فرض صفر مبنی بر فقدان همبستگی بین طول دوره یخبندان گذشته و آینده در سطح معنیدار 0/05 را در ایستگاههای مورد مطالعه تأیید میکند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) با توجه به نتایج به دست آمده،طول دوره یخبندان در هرسه ایستگاه مورد بررسی کاهش مییابد،که این در واقع نتیجهای منطقی از گرمایش جهانی است و منطبق با نتایج به دست آمدۀ دیگر محققان(عزیزی و همکاران،1387،19)و (صداقت کردار و همکاران،1386،186)است که با هدف آشکار سازی تغییر اقلیم بر روی دادههای گذشته در کشور انجام پذیرفته است."