چکیده:
اهمیت گندم بهعنوان غذای اصلی مردم در کشور برکسی پوشیده نیست. استان کردستان یکی از قطب های تولید گندم کشور محسوب میشود. محصول گندم این استان نیز، مانند سایر نقاط گندمخیز کشور از آفت سن گندم در امان نبوده و این آفت هر ساله مقادیر زیادی محصول گندم این استان را نابود میکند. در این پژوهش، ویژگیهای دما شامل دماهای میانگین، حداقل، حداکثر و میزان واحدهای گرمایی روزانه در پنج مقطع زمانی و رابطهی آن با میزان گسترش آفت سن در طول سالهای زراعی 71-70 تا 82-81 در سطح شهرستان بیجار مطالعه شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که آفت سن گندم از نظر میزان جمعیت به شرایط دمایی وابسته است؛ در سال های زراعی که میزان دما و میزان واحدهای گرمایی در فصل بهار بالا بوده و تعداد روزهای یخبندان سالانه و تعداد روزهای با یخبندان شدید بهویژه در فصول پاییز و زمستان سال قبل کم باشد، آفت بهشدت طغیان میکند و برعکس. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین مقادیر سالانه واحدهای گرمایی و میزان واحدهای گرمایی در دورهی فعالیت آفت سن در فصل بهار با سطح مبارزه با آفت سن، یک همبستگی قوی و معنادار در سطح 99 درصد را نشان میدهد. ضریب تبیین (R2) بهدستآمده، برای مقادیر سالانه واحدهای گرمایی و میزان واحدهای گرمایی از زمان ریزش آفت سن در سطح مزارع تا زمان خاتمهی مبارزه با آفت سن، برای شهرستان بیجار 70 درصد محاسبه شد که اهمیت واحدهای گرمایی را در پیشبینی آفت سن در مدل رگرسیون نشان می دهد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج پژوهش نشان میدهد که آفت سن گندم از نظر میزان جمعیت بهشرایط دمایی وابسته است؛در سالهای زراعی که میزان دما و میزان واحدهای گرمایی درفصل بهار بالا بوده و تعداد روزهای یخبندان سالانه و تعداد روزهای با یخبندان شدید بهویژهدر فصول پاییز و زمستان سال قبل کم باشد،آفت به شدت طغیان میکند و برعکس.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودار ترکیبی تعداد روزهای یخبندان سالانه و سطوح مبارزه با آفت نشان میدهد که طی چند سال اول آماریکه شرایط دمایی بسیار سرد همراه با یخبندانهای شدید اتفاق افتاده،باعث از بین رفتن آفت در دوران دیاپوز زمستانی ودوران فعالیت در مزارع شده است(یخبندانهای شدید اگر با شرایط بارشی به خصوص رگباری همراه باشد باعثیخبندان کوهستانی شده،در نتیجه آفت در همان جا نابود شده و حشره با توان جمعیتی کمتری سال را آغاز میکند)وسطح مبارزه با آفت که نمایهای از وضعیت طغیانی یا کاهشی آفت است،در این سالها به شدت پایین آمده و کموبیش در حد صفر است.
yad-eergeD o} (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) میزان واحدهای گرمایی در سالهای اولیهی مورد مطالعه به علت پایین بودن میزان دما،بسیار کم بوده(شکل 6)،امااز سال زراعی 78-77 به بعد میزان واحدهای گرمایی افزایش یافته و این افزایش به وضوح در میزان سطح مبارزه با آفتبه خوبی نمایان است و در طول این سالها آفت به شدت طغیان داشته است.
p,RSSU,loporvatS,TSAR,hchsaZ,tsnI,zuyosesV,durT tnalP dna stsepnnuS fo etutitsnI hcraeseR ehT,7991,narI fo yrtsiniM izravahseK-dahaJ ehT ."