چکیده:
سنجش اثربخشی تولیدات و خدمات، همواره یکی از موثّرترین روشهای شناسایی میزان موفقیت هر سازمان در دستیابی به هدفها و ماموریتهای خود به شمار میرود. نتایج تازهترین تحقیقات نشان میدهد استفاده از «روش مبتنی بر نظرسنجی از گروههای ذینفع» که به «روش مبتنی بر شاخصهای اساسی» نیز شهرت دارد، به دلیل این که چند گروه را مورد توجه قرار میدهد، موثّرترین روش سنجش اثربخشی خدمات هر سازمان و بخصوص سازمانهای غیرانتفاعی به شمار میرود. از این رو، در پژوهش حاضر با همین رویکرد به سنجش اثربخشی تولیدات و خدمات چند مورد از مهمترین مراکز ملّی اطلاعات علمی پرداخته میشود که برای اجرای آن از روش «تحقیق موردی» و از نوع «چند موردی» استفاده شده است. در راستای اجرای تحقیق «چند موردی» حاضر، از روشهای «پیمایشی»، «تاریخی» و «کتابخانهای» نیز استفاده شده است. با توجه به اینکه در «تحقیقات چند موردی»، امکان استفادة همزمان از اطلاعات کمّی و کیفی وجود دارد، در تحقیق حاضر نیز هر دو نوع اطلاعات مذکور مورد استفاده قرار گرفت. از طرفی، برای تجزیه و تحلیل و تطبیق یافتهها، از «روش تطبیقی» استفاده شد. نتایج هر دو نوع یافتههای کیفی و کمّی تحقیق نشان میدهد که در بین مراکز ملّی اطلاعات علمی مورد مطالعه، تولیدات و خدمات «کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز» بیشترین اثربخشی و تولیدات و خدمات «پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران» کمترین اثربخشی را داشتهاند.
خلاصه ماشینی:
"بررسی تولیدات و خدمات این «کتابخانه» نیز نشان میدهد که در عمل، بیشتر فعالیتهای این «کتابخانه» در راستای مأموریتهای مربوط به اشاعة اطلاعات، پشتیبانی از کتابخانهها، مراکز اطلاعات علمی، نظام اطلاعرسانی، مراکز تحقیقاتی و دانشگاهها، گسترش دامنة جغرافیایی فعالیتها، گردآوری و سازماندهی اطلاعات، مبادلة اطلاعات، معرفی ضرورت و اهمیت خدمات اطلاعرسانی، جلب مشارکت محققان، متخصصان و سازمانها برای همکاریهای ملی و بینالمللی، و همچنینپژوهشاستوار است.
بدین ترتیب میتوان نتیجه گرفت، تمامی تولیدات و خدمات «کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز»، در راستای مأموریتهای محوله به آن «کتابخانه» قرار دارد و در این بین، تولیدات و خدمات مربوط به اشاعة اطلاعات، پشتیبانی از کتابخانهها، مراکز اطلاعات علمی، نظام اطلاعرسانی، مراکز تحقیقاتی و دانشگاهها، گسترش دامنة جغرافیایی فعالیتها و گردآوری و سازماندهی اطلاعات، بیش از دیگر زمینههای فعالیت، مورد توجه آن «کتابخانه» بوده است.
نتایج آزمون تعقیبی دانکن برای«نظرهای استفادهکنندگان شخصی سه مرکز در خصوص خدمات حضوری و غیرحضوری این مراکز» ردیف گروههای پاسخدهنده فراوانی گروههای فرعی بر اساس آلفای 05/0 1 2 3 4 5 1 کاربران غیرحضوری پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران 60 70/1 2 کاربران حضوری پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران 60 71/1 3 کاربران حضوری دفتر فناوری اطلاعات و شبکة علمی کشور 60 25/2 4 کاربران غیرحضوری دفتر فناوری اطلاعات و شبکة علمی کشور 60 04/3 5 کاربران حضوری کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز 60 13/4 6 کاربران غیرحضوری کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز 60 35/4 7 Sig. 97/0 000/1 000/1 000/1 000/1 نتیجهگیری مطالعات کیفی و کمی تحقیق حاضر که با تکیه بر یافتههای حاصل از منابع اطلاعاتی مختلف صورت پذیرفت، نشان داد «کتابخانة منطقهای علوم و تکنولوژی شیراز»، در مقایسه با سایر مراکز اطلاعات علمی مورد مطالعه، تولیدات و خدمات اثربخشتری داشته است."