چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی نقش و جایگاه بازاریابی در کتابخانهها و همچنین اهمیت و ضرورت وجود یک طرح بازاریابی منسجم برای رسیدن به هدفها و مقاصد از پیش تعیینشده میپردازد. در این پژوهش سعی شده تا با الگوبرداری از ساختار کلی طرح بازاریابی برای سازمانهای غیرانتفاعی، چارچوبی کلی برای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی طراحی گردد. در همین راستا، اصول، تاکتیکها و راهبردهای بازاریابی بررسی و بر اساس آن، چارچوب نهایی طرح در قالب چهار مرحله تدوین گردیده است.
خلاصه ماشینی:
به منظور افزایش میزان در دیدرس بودن کتابخانهها و حصول اطمینان از این موضوع که کتابخانه همچنان به عنوان بخشی مهم و حیاتی از جامعه محسوب میگردد، اتخاذ اصول بازاریابی و همچنین ارتقای آگاهی عمومی از خدمات کتابخانه، ضروری به نظر میرسد.
گام نخست تدوین طرح بازاریابی تجزیه و تحلیل موقعیت در یک کتابخانه، شامل گردآوری کلیه اطلاعات در مورد موقعیتهایی است که یک کتابخانه هنگام ارائه محصولات خود با آنها مواجه میشود.
به طور خلاصه، تجزیه و تحلیلSWOT پاسخهایی برای پرسشهای زیر فراهم میکند: · مشتریان/ مراجعهکنندگان به چه چیزهایی نیاز دارند؟ · رفتار اطلاعیابی مشتریان/ مراجعهکنندگان چگونه است؟ · رقبا در این رابطه چه میکنند و چه تدبیری میاندیشند؟ گام دوم به منظور تدوین طرح بازاریابی برای کتابخانهها، تعیین بازار هدف[22] است (شکل2).
گام دوم تدوین طرح بازاریابی برای تعیین بازار هدف باید سه مرحله زیر طی شود: 1.
گام سوم به منظور تدوین طرح بازاریابی برای کتابخانهها آن است که مدیران کتابخانه با همفکری سایر برنامهریزان مشخص نمایند که بهترین مسیر برای رسیدن به هدف چیست؟ در این مرحله هدفها و راهبردهای مورد نظر تعیین میشود (شکل3).
«مارتی» (2000) این راهبردها را در کتابخانه شامل موارد زیر میداند: · مطلع ساختن و آگاه نمودن سیاستگذاران · ایجاد و تقویت تصویر صحیح از کتابخانه · روابط عمومی و تبلیغات گام چهارم و پایانی به منظور تدوین طرح بازاریابی برای کتابخانهها، آن است که مدیران و برنامهریزان کتابخانه مشخص نمایند چه کارهایی باید صورت پذیرد؟ در این گام، ابتدا آمیختههای بازاریابی مشخص میشود و سپس مرحله اجرا و کنترل مد نظر قرار میگیرد (شکل4).