چکیده:
برای برنامهریزی و تخصیص اعتبارات و منابع میان مناطق مختلف، شناسایی جایگاه منطقه در بخش مربوط و رتبهبندی سطوح برخورداری از مواهب توسعه، ضروری است. با توجه به اینکه از توسعة فرهنگی به عنوان زیربنای توسعه در سایر جنبههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... یاد شده است و از طرفی توسعة کتابخانهها و بویژه کتابخانههای عمومی، یکی از پیشنیازهای اساسی برنامهریزی و توسعه فرهنگی جامعه مطرح است؛ در این مقاله سعی شده درجه توسعهیافتگی استانهای کشور از لحاظ دسترسی به شاخصهای بخش کتابخانهای بررسی شود. برای انجام این کار، با انتخاب 12 شاخص کتابخانهای، ابتدا با استفاده از روش تاکسونومی عددی وضعیت توسعهیافتگی استانهای کشور در این بخش شناسایی شد و استانهای کشور در 3 طبقه «توسعهیافته»، «نسبتا توسعهیافته» و «توسعهنیافته» قرار گرفتند. در مرحله بعد، با استفاده از روشهای آنتروپی شانون و SAW ، استانهای کشور از لحاظ میزان برخورداری از این شاخصها رتبهبندی شدند. نتایج تحقیق نشان داد در زمینة شاخصهای کتابخانهای، 27% از استانهای کشور توسعهیافته، 50% نسبتا توسعهیافته و 23% توسعه نیافته تلقی میشوند. همچنین، نتایج رتبهبندی استانهای کشور نشان داد استانهای تهران، یزد و آذربایجان شرقی دارای بهترین وضعیت و استانهای کردستان، قم و سیستان و بلوچستان دارای بیشترین محرومیت در این بخش هستند
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که در برنامهریزی جهت بهبود وضعیت اطلاعرسانی در جامعه و تسهیل زمینههای توسعة فرهنگی، پایش وضعیت موجود مناطق از لحاظ شاخصهای مختلف کتابخانهای از ضروریات است، این پژوهش بر آن است تا وضعیت موجود استانهای کشور را از لحاظ سطح و درجه برخورداری از شاخصهای کتابخانهای و به عبارت دیگر میزان دسترسی به این شاخصها را بررسی کند و بر اساس نتایج حاصل از تحلیل دادهها، پیشنهادهای لازم را برای بهبود وضعیت استانها در این زمینه ارائه دهد.
نتایج رتبهبندی استانهای کشور ردیف استان Aj رتبه استان 1 آذربایجان شرقی 0463/0 3 2 آذربایجان غربی 284/0 19 3 اردبیل 0309/0 17 4 اصفهان 0372/0 12 5 ایلام 0277/0 23 6 بوشهر 0276/0 24 7 تهران 0537/0 1 8 چهارمحال و بختیاری 0396/0 9 9 خراسان جنوبی 0332/0 14 10 خراسان رضوی 0434/0 5 11 خراسان شمالی 0221/0 27 12 خوزستان 0447/0 4 13 زنجان 0373/0 11 14 سمنان 0393/0 10 15 سیستان و بلوچستان 0186/0 30 16 فارس 0368/0 13 17 قزوین 0282/0 20 18 قم 0200/0 29 19 کردستان 0220/0 28 20 کرمان 0422/0 6 21 کرمانشاه 0281/0 21 22 کهکیلویه و بویراحمد 0396/0 8 23 گلستان 0280/0 22 24 گیلان 0303/0 18 25 لرستان 0245/0 25 26 مازندران 0411/0 7 27 مرکزی 0314/0 16 28 هرمزگان 0224/0 26 29 همدان 0323/0 15 30 یزد 0506/0 2 9- نتیجهگیری و پیشنهادها مطالعه و مقایسة مناطق، سیستمها و زیرسیستمهای مربوط، مانند بررسیهای تطبیقی استانهای کشور در ابعاد فرهنگی، میتواند برنامهریزان و سیاستگذاران اقتصادی و اجتماعی را در تصمیمگیریها و اجرای برنامههای مناسب در جهت کاهش نابرابریهای منطقهای، یاری رساند."