چکیده:
هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیوند وبسایتهای دانشگاهی ایران و تعیین ویژگیهای شبکه همپیوندی و میانپیوندی آنهاست. روش به کار رفته در این پژوهش، تحلیل پیوندهاست که یکی از روشهای وبسنجی است. جامعه پژوهش حاضر، 43 وبسایت دانشگاههای تحت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که در «فهرست 100 سازمان برتر ایران در پایگاه «Web of Science (WOS)» آمدهاند. این وبسایتها در یک دورة زمانی یک ماهه با استفاده از موتور کاوش آلتاویستا بازیابی و به منظور تحلیل پیوندهای آنها بر روی رایانه شخصی بارگذاری گردید. پیوندهای دریافتی، پیوندهای کل، خودپیوندیها، همپیوندیها و میانپیوندیهای این وبسایتها به منظور تعیین میزان رؤیت، تأثیرگذاری و همکاری آنها در سطح ملی و بینالمللی در محیط وب، تحلیل گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از نرمافزار Excel و بخش دستهبندی خوشهای و تحلیل چند متغیره نرمافزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد وبسایتهای دانشگاههای صنعتی شریف، تهران، علم و صنعت ایران، امیرکبیر، فردوسی مشهد و دیگر دانشگاههای مستقر در شهرهای بزرگ و دانشگاههای رتبه برتر از نظر تعداد مقالههای ISI، در مقیاسهای وبسنجی این پژوهش رتبههای برتر را کسب کردهاند که در مورد ضریبهای تأثیرگذاری وب، این نتیجه کاملا برعکس است. همچنین، تفاوت بسیار کمی از نظر مقادیر عوامل تأثیرگذاری و دادههای پیوندی وبسایتها در بین موتورهای کاوش آلتاویستا، آل دوب و یاهو دیده شد. بررسی الگوی پیوند وبسایتها از نظر نوع سایت نشان داد دامنههای ir، ac.ir و com بیشترین میزان پیوند را به وبسایتهای دانشگاهی ایران داشتهاند. دستهبندی خوشهای، وبسایتهای دانشگاهی را در 5 خوشه و تحلیل متغیره در 4 دسته به صورت همپیوند نشان داد. نتایج نشان داد تعداد صفحههای وبسایت، تعداد صفحههای PDF با محتوای علمی و تعداد مقالههای ISI و بعضی از عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، زبانی، اقتصادی، پژوهشی و ... میتواند بر میزان رؤیت وبسایتهای دانشگاهی ایران در وب تأثیرگذار باشد
خلاصه ماشینی:
"نتایج پژوهش نشان داد وبسایتهای دانشگاههای صنعتی شریف، تهران، علم و صنعت ایران، امیرکبیر، فردوسی مشهد و دیگر دانشگاههای مستقر در شهرهای بزرگ و دانشگاههای رتبه برتر از نظر تعداد مقالههای ISI، در مقیاسهای وبسنجی این پژوهش رتبههای برتر را کسب کردهاند که در مورد ضریبهای تأثیرگذاری وب، این نتیجه کاملا برعکس است.
با بررسی سایتها و مقایسة نتایج آن با نتایج پژوهشهای گذشته، دلایلی بر رؤیتپذیری بالای سایتها بهدست آمد؛ البته این دلایل، ثابت و قطعی نیست و عوامل زیادی میتواند در این امر دخیل باشد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از: تعداد صفحههای بالای سایت، پیوند به منابع الکترونیکی رایگان، عناصر اطلاعاتی متنوع و ارزشمند در سایت، روزآمدسازی سریع اطلاعات، قدمت بالای سایت و یا دانشگاه، کاربرمدار بودن اطلاعات، ناوبری آسان، گستره جهانی، زبان، عاملهای فرهنگی و جامعهشناختی، ساختار ظاهری ساده و زیبا، قراردادن موتورهایکاوش، معرفی مقالههای برتر و ارائه آن، انتشار خبرنامه آنلاین، تعداد مدیران و افراد پشتیبان سایت، سطح محتوای سایت، اختصاصدادن وبسایتهای مجزا تحت دامنه دانشگاه برای دانشکدهها، قطبها و انجمنهای علمی و مراکز علمی- پژوهشی، تعداد اعضای هیئت علمی و استادان، و قراردادن پایگاههای اطلاعاتی چکیدة پایاننامهها، مقالههای کنفرانسها، نتایج کارهای پژوهشی، منابع مرجع الکترونیکی و مقالههای تماممتن و امکانات جستجوی پیشرفته در سایت.
بیشتر پژوهشهای وبسنجی که به بررسی پیوندهای وبسایتهای ملی یک کشور پرداختهاند نیز به این نتیجه رسیدهاند که بیشترین میزان پیوندهای دریافتی و بیرونی، مربوط به سازمانهای همان کشور یا منطقه، بویژه دامنة دانشگاهی با همان ملیت است (اسمیت و تلوال، 2002) و آشکار است که از جمله دلایل آن، زبان ملی، هدفها و برنامههای کاری مشترک، مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و تحقیقاتی مشترک و عوامل دیگر است."