چکیده:
در این مقاله با استفاده از تحلیل محتوا و تحلیل عوامل متون حوزههای کتابسنجی، علمسنجی و اطلاعسنجی، تفاوتها و شباهتهای کتابسنجی، علمسنجی و اطلاعسنجی شناسایی شده است. برای این منظور، از نمایه استنادی علوم اجتماعی طی سالهای 1973 تا 2009 استفاده شد. در پی تحلیل، به ترتیب 8، 5 و 6 عامل برای حوزههای کتابسنجی، علمسنجی و اطلاعسنجی استخراج گردید. تفاوت مطالب خاص، به مواردی مربوط است که خاص هر یک از این سه رشته است. کتابسنجی بر استاندارها، مدلها، رویکردها و سیاستگذاریهای علمی؛ علمسنجی بر موضوع شاخصها و ترسیم ساختار علم و اطلاعسنجی بر موضوعات مدلسازی و سنجههای آماری تأکید دارند. حوزۀ کتابسنجی، عوامل مشترک بیشتری با دو حوزۀ دیگر دارد. به عبارت دیگر، این حوزه از تنوع موضوعی بیشتر و همپوشانی نسبتا بالایی با دو حوزۀ اطلاعسنجی و علمسنجی برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
"شاخصهای آماری مربوط به عوامل مؤثر درحوزۀ کتابسنجی عامل نام عامل مقدار ویژه درصد واریانس (درصد مقدار ویژه) فراوانی تجمعی (درصد واریانس) متغیرها 1 قواعد و مجلههای هسته 182/2 060/6 060/6 Zipfs Law, Bradfords Law, Lotkas Law, Bibliometric Laws,Core Journals 2 تحلیل استنادی و تأثیر استنادها 817/1 048/5 108/11 Citation Analysis, Citation Impact, Half Life, Immediacy Index 3 سنجههای آماری 681/1 669/4 777/15 Informetrics, Scientometrics 4 کتابسنجی، تحلیلهای خوشهای و هماستنادی 510/1 194/4 972/19 Bibliometrics, Cluster Analysis, Cocitation Analysis 5 استانداردها و مدلهای کتابسنجی 408/1 911/3 883/23 Laws, Bibliometric Standards, Bibliometric Models 6 شاخصها و رتبهبندی 339/1 720/3 603/27 Bibliometric Indicators, H-Index, Rating 7 سیاستگذاری علمی و تحلیلهای همکلمهای 306/1 626/3 230/31 Science Policy, Bibliometric Cartography, Co-Word Analysis 8 رویکردهای کتابسنجی و الگوهای استنادی و خوداستنادی 227/1 408/3 638/34 SELF Citations, Citation Patterns, Bibliometric Approaches, Bibliometric Analysis آزمون KMO برای دادههای حوزۀ علمسنجی محاسبه گردید.
شاخصهای آماری مربوط به عوامل مؤثر درحوزۀ اطلاعسنجی عامل نام عامل مقدار ویژه درصد واریانس (درصد مقدار ویژه) فراوانی تجمعی (درصد واریانس) متغیرها 1 قواعد و مدلها 646/2 925/13 925/13 Power Laws, Lotka Law, Models, Laws, Zipfs Law 2 تحلیل استنادی و تأثیر استنادها و همنویسندگی 202/2 588/11 513/25 Citation Analysis, Impact Factors, Fractals, Authorship 3 سنجههای آماری 849/1 729/9 242/35 Bibliometrics, Scientometrics 4 مدلهای اطلاعسنجی و تحلیل هماستنادی 655/1 711/8 953/43 Informetric Models, Co-Citation Analysis 5 سنجههای آماری 425/1 499/7 452/51 Gini Index, Statistical Measures, Bradford Law 6 اطلاعسنجی و شاخصها 221/1 726/6 877/57 H-Index, Informetrics شباهتها و تمایزها بر اساس نتایج، عوامل مشابه مشاهده شده برای سه حوزة کتابسنجی، علمسنجی و اطلاعسنجی در بازۀ زمانی 1973 تا 2008، در پایگاه دایالوگ که در جدول 4 ارائه گردیده، به شرح زیر است."