چکیده:
بسیاری از نظریههای اطلاعاتی (همچون نظریه اطلاعات یا ارتباطات شانون، نظریه معناشناختی اطلاعات، نظریه سیبرنتیکی و ...) که امروزه وجود دارند، برگرفته از نظریات دیگر رشتهها همچون مخابرات، ریاضیات، زبان شناسی، سایبرنتیک، زیست، علوم اجتماعی و ... میباشند. به همین منظور، پژوهشگر تلاش کرده است با استفاده از قوانین فیزیک کوانتوم، به پردازش و بررسی فرایندها و جریانهای اطلاعاتی و نحوة برخورد اجزای اطلاعاتی با شرایط مختلف بپردازد. در این مقاله، نتایج تطبیق برخی از مفاهیم بنیادین فیزیک کوانتومی (از جمله عدم قطعیت هایزنبرگ، پدیدة تداخل، لرزش دائم الکترون، موجی بودن، اثر تونل، برگشت پذیری یا برگشت ناپذیری) با دنیای اطلاعات ارائه شده است
خلاصه ماشینی:
"هیچگاه با قطعیت نمیتوانیم بگوییم اثر کدام یک از قالبها بر استفادهکنندگان بیشتر بوده است، زیرا علاوه بر آنکه این تأثیرها از فردی به فرد دیگر متفاوت است (وابستگی وسیله اندازهگیری و مقوله مورد اندازهگیری)، بسته به نوع اطلاعات نیز قالبهای اطلاعاتی مختلفی را میتوان تهیه نمود.
نتیجه این مورد نیز همچون برخورد یک موج با یک سطح صاف نخواهد بود، زیرا در آن مورد طول موج کاهش مییابد ولی در مورد انسانها، چنین حالتی نه تنها باعث کاهش سطح آگاهی و دانش فرد نمیشود، بلکه این سطح را افزایش میدهد (شکل 3)، زیرا یکی از حالتهای زیر که باعث به افزایش سطح دانش ذهنی میشود، ممکن است رخ دهد: ـ گاهی اطلاعات تکراری است، ولی ما آن را فراموش کردهایم و تکرار دوبارة مطلب میتواند به یادگیری ما کمک کند.
در محیطهای اطلاعاتی نیز هیچگاه قادر به تعیین میزان امپولس هر یک از قالبهای اطلاعاتی بر روی افراد مختلف نخواهیم بود و به علت عدم تفکیک بین فاعل شناسایی و موضوع شناسایی یعنی مشاهدهگر و مشاهده شونده در فیزیک کوانتوم، میتوان برای محیطهای اطلاعاتی گفت که برای سنجش میزان بار اطلاعاتی هر پیام باید به گیرنده آن مراجعه کرد، زیرا هر فرد بنا بر زیرساختهای ذهنی خود، برداشت متفاوتی از پیام خواهد داشت.
این دو نظریه بر مفاهیم گیرنده، فرستنده، کانال، پیام و اندازهگیری آن تأکید دارند، حال آنکه همانطور که ملاحظه شد حداقل در نظریه کوانتومی اطلاعات، به ماهیت ذرات اطلاعاتی (به صورت انفرادی) و نحوة رفتار آنها در شرایط مختلف و در جریانهای اطلاعاتی و فرایندهای شناختی (به صورت جمعی) پرداخته شده است؛ یعنی نه تنها دارای بسیاری از مفاهیم مطرح شده در دو نظریه بالاست، بلکه از دیدگاهی متفاوت، مسائل گوناگون و متنوع دیگری را نیز بررسی کرده است."