چکیده:
ایفای نقش های شغلی و خانوادگی به طور هم زمان باعث تداخل نقش می شود. گاهی این تداخل مانع ایفای صحیح نقش ها می شود و تعارض کار- خانواده به وجود می آید. معمولا زنان بیش از مردان به علت انتظارات نقش خانوادگی دچار تعارض خانواده و کار می شوند. این تحقیق با استفاده از نظریه مرتون، گود و نظریه حمایت اجتماعی به بررسی عوامل موثر بر تعارض نقش های شغلی و خانگی بین زنان شاغل کرمان پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسش نامه انجام شده است. نمونه شامل 400 نفر زن متاهل صاحب فرزند شاغل در ادارات دولتی شهر کرمان بود. نتایج نشان داد که نزدیک به دو سوم زنان تعارض دو حوزه را تجربه کرده اند. متغیرهای تحصیلات زن، شیوه تقسیم کار سنتی در خانواده و انتظارات نقش خانوادگی با میزان تعارض تجربه شده در خانواده رابطه مستقیم و معنی دار داشت. در حالی که متغیر سن زن ،سابقه کار ،تعداد فرزندان ،حمایت توسط محل کار و حمایت خانوادگی با میزان تعارض کار و خانواده رابطه معکوس داشت. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که نحوه تقسیم کار خانگی ،حمایت خانوادگی ،انتظارات نقش شغلی، سابقه کار وحمایت در محل کار334/0 تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.
خلاصه ماشینی:
1- Byron 2- Allen,et l 3- Yildirim ndAycn 4- Brrent nd Hyde 5- Greenhus, et l تعارض کار – خانواده برای زنان همانند مردان پیامدهای منفی در بر دارد از جمله کـاهش سطح رفاه و سلامتی (آلن و همکـاران ،٢٠٠٠).
رستگار خالد در پژوهش دیگـری کـه در سال ١٣٨٣با انتخاب نمونه های تصادفی از خانواده های دو شغلۀ شهر تهـران انجـام داده اسـت ، نشان میدهد که دلایل بروز تعارض کار- خـانواده و انتخـاب راه هـای مقابلـه بـا آن ، متـأثر از الگوی سنتی تقسیم کار جنسیتی است .
2009 2- Michel nd Clrck ,2009 3- Seiger nd Wise,2009 سفیری و زارع (١٣٨٥) در پژوهشی دیگرتحـت عنـوان احـساس ناسـازگاری میـان نقـش هـای اجتماعی وخانوادگی در زنان شهر شیراز نشان می دهند که هم بـستگی متغیرهـای مـستقل بـا ناسازگاری نقش ، با افزایش سـن مـرد، افـزایش زمـان ازدواج ، و بـالا رفـتن سـاعت کـار زن ، ناسازگاری نقش کلی افزایش می یابد، ولی با افزایش تحصیلات زن و شوهر و افزایش درآمد، از این ناسازگاری کاسته خواهد شد.
1- Reevy nd Mslch,2001 • به نظر می رسد با افزایش تعداد فرزندان ، میزان تعارض نقش های خانوادگی و شـغلی افزایش می یابد.
نتایج تحلیل رگرسیونی کـه در جـدول ٥ مـنعکس شده است نشان می دهد که ٠/٣٣٤ از تغییرات تعارض کار و خانواده توسط متغیرهـای نحـوه تقسیم کار خانگی، حمایت خانوادگی، انتظارات نقش شغلی، سابقه کار وحمایت در محل کـار تبیین می شود.
عـلاوه بر این یافته ها نشان داد که با افزایش حمایت اجتماعی در محل کار یعنـی حمایـت ابـزاری و عاطفی که زنان از همکاران و سرپرست خود دریافت می کنند میـزان تعـارض کـار- خـانواده کاهش می یابد.
S,(2009): Socil support from work nd fmily domins s n ntecedent or modertor of work-fmily conflict?Journl of voctionl behvior,75:26-37.