چکیده:
در کشور ما نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در مقایسه با سایر کشورها بسیار پایین است . این مشکل می تواند ناشی از پایین بودن ظرفیت مالیاتی یا پایین بودن کوشش مالیاتی باشد . در این راستا تلاش های بسیاری در جهت تحقق درآمدهای مالیاتی در استانهای مختلف انجام شده است . نتایج این تحقیق نشان می دهد که استان تهران با بیشترین و استان همدان با کمترین تلاش در جهت تحقق درآمدهای مالیاتی به ترتیب رتبه اول و رتبه ای بیش از متوسط استانهای کشور را داشته اند ...
خلاصه ماشینی:
"ب-الگوی برآوردی مالیات مستقیم(دو طرفه):نتایج برآورد نشان میدهد که در این الگو نیز به غیر از معنی دار نبودن ضریب تفاوت استانهای فارس، گیلان، خراسان، مرکزی، سمنان و زنجان با استان مبنا(آذربایجان شرقی)کلیه ضرایب در سطح 95 درصد معنی دار بودهاند.
ج-الگوی برآوردی مالیات غیر مستقیم(دو طرفه):نتایج حاصل از برآورد الگوی مالیاتهای غیر مستقیم در حالت دو طرفه را نشان میدهد که از 36 پارامتر موجود در الگو، پارامترهای سهم ارزش افزوده بخش ساختمان، ضرایب تفاوت استانهای فارس، همدان، کرمانشاه، خراسان و مازندران با استان مبنا(آذربایجان شرقی)در سطح 90 درصد معنی دار نیست.
تفسیر نتایج برآورد الگوها الف-ظرفیت مالیاتی کل(دو طرفه):متغیرهای معنی دار و اثر گذار بر ظرفیت مالیاتی استانها شامل سهم ارزش افزوده بخش صنعت، معدن، ساختمان و خدمات در تولید ناخالص داخلی هر استان و درآمد سرانه هر استان میباشد.
با توجه به این نکته که دو جزءمالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت مهمترین اجزاء مالیاتهای مستقیم هستند هر چه شکاف درآمدی در استانها بیشتر و توزیع درآمد و ثروت نابرابرتر باشد به همان نرخ نیز ظرفیت پایههای مالیاتی، افزایش و تعداد مؤدیان کاهش و در نتیجه فرار مالیاتی کمتر میشود.
برآورد سیستمی از ظرفیت مالیات مستقیم نشان میدهد که نتایج برآوردی برای استانهای اصفهان، زنجان، مازندران، خراسان، خوزستان، کرمانشاه، فارس، چهار محال و بختیاری و آذربایجان شرقی به علت وجود خود همبستگی جای تردید دارند.
در بین عواملی که بر افزایش ظرفیت مالیات مستقیم مؤثرند، تنها ضریب سهم بخش ساختمان مورد انتظار نبوده که علت این امر را میتوان در اخذ مالیات و عوارض شهرداریها و در نظر نگرفتن آنها در درآمد مالیاتی و نبود امکان تعیین نرخ داراییها جستجو کرد."