چکیده:
عدالت سازمانی، بر رضایت از پرداخت، تعهد سازمانی و تمایل به ترک خدمت کارکنان سازمان تأثیر میگذارد. عدالت پرداخت دارای دو جنبه درونی و بیرونی است. کارکرد نظامهای طبقهبندی مشاغل، برقراری عدالت درونی است. مراجع درونی و بیرونی در فرایند مقایسه عادلانه بودن حقوق و مزایای کارکنان نقش مهم و تعیینکننده دارند. یافتههای این بررسی حکایت از آن دارد که متغیرهای چندپیشگی و سطح تحصیلات با بهکارگیری مراجع بیرونی ارتباط مستقیم دارند، در حالی که بین متغیرهای سن، نوع کار، سابقه کار و سطح سازمانی با نوع مراجع به کار گرفته شده رابطه معناداری مشاهده نگردید.
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که برقرای هماهنگی و ارتباط میان ویژگیهای نظام پرداخت با انگیزهها و تمایلات افرادی که سازمان تصمیم به جذب، نگهداری و پرورش آنان دارد، ضروری است (بووی، 1372، ص360ـ361)، مطالعه و بررسی نوع مراجع به کار گرفته شده و خشنودی حاصل از دریافت حقوق و مزایای عادلانه و منصفانه در مشاغل پژوهشی و تحقیقاتی ـ که از پیچیدگی مضاعفی برخوردارند و شاغلان آن دارای روحیات و ویژگیهای شخصیتی و حرفهای یگانهای هستند ـ در برقراری نظام جبران خدمات کارا و اثربخشی که محرک و مشوق محققان در فعالیتهای دشوار و طاقتفرسای فکری و ذهنیشان باشد، راهگشا مینماید.
شاید مهمترین یافته او این بوده است که تعداد زیادی از مدیران اظهار نمودهاند که در ارزیابی رضایت خود از حقوق و دستمزد دریافتی از چند مرجع استفاده کردهاند؛ برای مثال، 28 درصد مدیران اذعان داشتهاند که وضعیت جاریشان را با وضعیت جاری فرد دیگر و استانداردهای خودشان مورد مقایسه قرار دادهاند؛ بعلاوه، او دریافت که سطوح بالاتر تحصیلات با انتخاب مرجع مقایسه خارج از سازمان ارتباط دارد (مودی، 1987، ص103ـ104).
M. تأکید ویژه بر سطوح پرداخت بازار (مسئله عدالت بیرونی) و یا سطوح پرداخت داخل سازمان (مسئله عدالت درونی) تا حد قابل توجهی باید متأثر از نوع مراجعی باشد که کارکنان سازمان در مقایسههای خود به کار میگیرند؛ به بیان دیگر، اگر کارکنان سازمان در فرایند مقایسه سنجش عادلانه بودن حقوق و مزایای خود، بیشتر از مراجع درونی بهره میجویند، عدالت درونی اهمیت بیشتری دارد و مدیران منابع انسانی و به طور اخص، مدیران نظام حقوق و دستمزد باید توجه خود را به نظامهای ارزشیابی مشاغل سازمان معطوف دارند؛ زیرا نظامهای ارزشیابی مشاغل به منظور برقراری عدالت درونی بین مشاغل مختلف سازمان، ایجاد شده و توسعه یافتهاند (همان)؛ و اگر مراجع بیرونی برای کارکنان سازمان اهمیت بیشتری داشته باشند، مدیران سیستم حقوق و مزایا باید توجه ویژهای به سطوح پرداخت در آن سازمان و سازمانهای مشابه مبذول دارند."