چکیده:
«تفکر» یکی از اهداف اساسی تعلیم و تربیت است که هر نظامی به دنبال تحقق آن میباشد. این نوشتار در پی بررسی عواملی است که در سازمان آموزشی مانع و یا موجب آسیب به تفکر میگردند. بدین منظور، بحث از آسیبهای تفکر و پیامدهای ناشی از عدم برخورداری از تفکر دینی، از مباحث ضروری این نوشتار است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و با تأکید بر رویکرد دینی، بر این باور است که تفکر کلید روشناییها و مبدأ کسب بصیرت، وسیله کسب معارف و اساس حیات انسانی است. رمز پایداری هر اجتماعی، در گرو حیات فکری آن جامعه است. تا جامعه به حیات فکری خویش دست نیابد، از زندگی راستین برخوردار نخواهد بود. به نظر میرسد تفکر در صورتی ثمربخش خواهد بود که انسان، به اصالت آن باور داشته و جامعه نیز از سلامتی برخوردار باشد. در این صورت، انسان میتواند از این نیروی خدادادی در طریق سعادت و کمال خود استفاده نماید، و هیچگونه مانعی از برون و یا آفتی از درون، اندیشه او را تهدید ننموده و فکر او را به بند نخواهد کشید.
خلاصه ماشینی:
"برای اینکه کشور به خوداتکایی و استقلال نسبی در همه ابعاد دست یابد و ضمن استفاده از فرصتها و امکانات در مهار چالشها و موانع رشد و توسعه به بهترین وجه ممکن عمل کند، ضرورت دارد در بررسی و اصلاح ساختارها و روشهای سنتی موجود و دخیل در رشد و توسعه جامعه، از جمله ساختار و روشهای سازمانهای آموزش، تلاش گردد؛ امری که شاید بر هیچکس پوشیده نیست، اما هماکنون به هر دلیل، با مسامحه و غفلت روبهروست، چنانکه امروز یکی از موضوعاتی که در فرایند یادگیری و آموزش، بخصوص در سطح مدارس و مراکز آموزشی ما کمتر مورد توجه مربیان، مسئولان و حتی خانودههاست، مقوله تفکر و بینش علمی و دینی دانشآموزان است.
3. در جهت کاهش آسیبهای ناشی از شیوه آموزش: ـ تشویق دانشآموزان برای توضیح مطالب برای یکدیگر؛ ـ مطرح کردن سؤالات برانگیزاننده؛ ـ پرسیدن سؤالاتی برای ایجاد ابهام در تفکر دانشآموزان؛ ـ ارائه متون غنی و پربار؛ ـ ایجاد توانایی که فراگیران از منابع به خوبی استفاده کنند؛ ـ تبدیل تکالیف و سؤالات بزرگ و گسترده به اجزای کوچک و خرد؛ ـ ایجاد تعادل بین محتوا و فرایند تدریس: اگر تلاش معلمان در فرایند یاددهی ـ یادگیری تمام کردن کتاب درسی و آماده کردن شاگردان برای آزمون نهایی باشد، این روش از دیگر فعالیتهای آموزشی از جمله پرورش تفکر، در کلاس جلوگیری میکند."