خلاصه ماشینی:
"@پدیدهء قنات کارکردهای متفاوتی در ابعاد اقتصادی،اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی دارد به گونهای که میتوان آنرا عاملی نیرومند در تحول اقتصاد،فرهنگ، تاریخ و ایجاد تعادل بیولوژیک و جلوگیری از تخریب سفرههای آب زیر زمینی در نواحی خشک و نیمه خشک دانست.
در شرایط سخت کنونی که کشور ما،بویژه نواحی خشک و نیمه خشک آن در معرض تهدیدهایی چون خشکسالی و بحران آب،بیابانزایی،شور شدن آب و خاک،نابودی مراتع و پوشش گیاهی و زندگی جانوری و در مجموع،نابودی سرچشمههای حیات قرار دارد،با عنایت به توسعهء پایدار که چشمانداز و حال و آینده را مورد توجه قرار میدهد، بهرهگیری از ساختمانهای بومی در شرایط دشوار اقتصادی میتواند گامی اساسی به شمار آید.
بررسی تاریخچهء قنات در ایران و بویژه در نواحی خشک و نیمه خشک کشور بیگانه آنست که این منبع آبی،همواره نقشی بنیادین در توسعهء کشاورزی و فعالیتهای مربوط به آن داشته است و رونق اقتصادی،کار و فعالیت در جهت شکوفایی و افزایش جمعیت در قلمروهای مربوطه،در گرو قناتها بوده است.
»12 در مجموع،مهمترین کارکردهای اجتماعی- فرهنگی قناتها را میتوان چنین برشمرد: 1-ایجاد فرهنگ گفتگو و مذاکره میان مردمان ساکن در حوضهء قناتها 2-ایجاد روحیهء همیاری و همسویی میان مردمان 3-ایجاد شیوههای مشترک در طول زمان به صورت عرف و سنت 4-گسترش روحیهء قنات و شکیبایی 5-گسترش فرهنگ تسامح،مدارا و صلحجویی 6-خودنمایی بعنوان یک اثر فرهنگی-هنری 7-ایفای نقش در اسطورهسازی 8-پیوند ناگسستنی داشتن با مسائل مذهبی و اعتقادی مردمان 9-تأثیر بر زبان،لهجه و گویشهای مردمان 10-بازنمایی سختکوشی و تلاش مردمان نواحی خشک و نیمه خشک پ-کارکرد زیست محیطی قنات در توسعهء پایدار حفظ محیط زیست بعنوان پناهگاه انسان و دیگر موجودات،یکی از مهمترین ابعاد توسعهء پایدار است."