چکیده:
مطالعات و پژوهشهایی که تاکنون پیرامون مقوله قسم انجام شده است عمدتا بر محورساختار و انگیزههای قسم از دیدگاههای فلسفی به ویژه کارگفت (Speech Act) درچهارچوب رشتههای جامعهشناسی زبان و روانشناسی زبان صورت گرفته است، ولی اینپژوهشها قسم را از جنبه تطبیقی و مقایسهای در زبانهای مبدأ و هدف بررسی نکرده وراهکاری به مترجم در جهت ایجاد تعادل و جایگزینی ارائه ندادهاند. در این نوشتار کوشششده است تا ضمن بررسی مقوله قسم از دیدگاههای متفاوت و در عین حال تکمیلی،شیوههای شناخت و تشخیص گونههای قسم و بایستههای ترجمه این مقوله نحوی ـ بلاغیدر قرآن کریم و چگونگی جایگزینسازی آن با توجه به ظرفیتهای موجود در زبان هدفارائه گردد. این فرایند باید به گونهای به سرانجام برسد که گویشور زبان مقصد درک وتأثیرپذیری همانندی را از متن دریافت نماید. تحقق این امر برای مترجم تنها از طریقمطالعه و بررسیهای تطبیقی زبانشناختی میسر میشود. چنانچه مترجم تشخیص و دریافتدرست و بجایی از یک مقوله زبانی / فرازبانی نداشته باشد، بدون شک در فرایند انعکاس وجایگزینی با معضلات و دشواریهایی روبهرو خواهد شد. نتیجه این عمل ارائه متنی معیوبو فاقد اصالت زبان هدف به مخاطب خواهد بود. این معضلات و کاستیها در بررسیبرگردانهای فارسی و انگلیسی قسم و شبه قسم آیهها مورد توجه و امعان نظر بیشتری قرارگرفتهاند. نتایج این بررسی نشان میدهد که قسم مظهر (آشکار) به لحاظ موجودیت آن درمتن زبان مبدأ قابلیت جایگزینی در زبان هدف را دارد، ولی در برگردان قسم مضمر یا مقدر،مترجمان به علت دریافت سطحی و احتمالا عدم شناخت درست از قسم مضمر، معادلهایی را پیشنهاد کردهاند که باعث نمود تفاوتهایی در نظام معنایی پیام زبان مبدأ شده است. اینرهیافت توجه مترجم قرآن کریم را به اهمیت این نکته جلب میکند تا ضمن شناخت ماهیتقسم به ویژه گونه مضمر و شبه قسم، تقدیر آنها را در زبان هدف (فارسی / انگلیسی) به کاربرد.
خلاصه ماشینی:
"ضرورت تقدیر قسم مضمر و شبه قسم در ترجمه فارسی و انگلیسی قرآن کریم جلالالدین جلالی چکیده واژگان کلیدی: مقدمه قسم به عنوان سازوکار تأکید کلامی با هدف و انگیزه جلب اعتماد مخاطب (مخاطبان) ونیز قطعیت و قاطعیت دادن به رخداد فعلهای گفتمان همواره مورد استفاده ملل، نژادها،زبانها، فرهنگها و باورهای اعتقادی متفاوتی قرار گرفته است.
(Yusuf Ali, 88) Yet by your Lord, they will never believe until they name you to judge concerningwhat they are quarreling over among themselves; (Irving, 88) But nay, by thy Lord, they will not believe (in truth) until they make thee judge ofwhat is in dispute between them (Pickthall, 83) از سیاق و قرینه آیه چنین میتوان استنباط کرد که منافقان وانمود میکردند به خدا ورسول ایمان دارند، ولی خداوند میفرماید: «فلا وربک» = نه این طور نیست که آنان گمانمیکنند.
(پورجوادی) Shame is pitched over them (like a tent) wherever they are found, except whenunder a covenant (of protection) from Allah and from men; (Yusuf Ali, 64) Disgrace will be branded on them wherever they are overtaken unless they have abond |leading| to God and a bond with other men (Irving, 64) Ignominy shall be their portion wheresoever they are found save (where theygrasp) a rope from Allah and a rope 1 from men (Pickthall, 61) این آیه خبر از امر خارجی نمیدهد و باید آن را به عنوان جمله تشریعی در نظر گرفت."