چکیده:
چنین به نظر میرسد که نظم نفتی تازهای در سطح جهان در حال ظهور است.یکی از
نشانههای عمده این نظم جدید را میتوان در ارتباط با افزایش تدریجی و بیسابقه
بهای نفت در بازار مشاهده کرد.با این حال همه ویژگیها و پیامدهای این نظم جدید، به
افزایش قیمتها محدود نمیشود.نظم جدید، با دگرگونی بنیادینی همراه خواهد بود که کل
ساختار صنعت و بازار نفت جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد و وعیت بیسابقهای را در
تاریخ 150 ساله صنعت نفت رقم خواهد زد.این مقاله به توضیح علل ظهور این نظم تازه،
نشانهها، ویژگیها و پیامدهای آن میپردازد.
خلاصه ماشینی:
"اگر این واقعیت انکارناپذیر را درنظر بگیریم که نفت، سوختی فسیلی است و در گذشتهای دور ظرف چند صد میلیون سال تشکیل شده است، بهطور منطقی میتوان این بحث را مطرح کرد که، با برداشت نخستین بشکه نفت، روند تهی شدن ذخایر آغاز شده است و بحث تنها بر سسر این است که منحنی مربوط به مصرف نفت تا چه اندازه و تا به کجا کشیده خواهد شد و نقطه اوج تولید کجا خواهد بود.
برای مثال، کاهش حفاریهای اکتشافی در خاورمیانه بدین معنا نیست که به سبب عوامل زمینشناختی، نفتی برای اکتشاف وجود ندارد، بلکه علت این است که کشورهای خاورمیانه ما زاد عظیمی در زمینه ظرفیت تولید داشته و صنعت نفت خود را نیز ملی کردهاند و عواملی از این *پنجاه سال پیش، جهان سالانه 4 میلیارد بشکه نفت مصرف میکرد و میانگین کشف ذخایر نفتی در سال نزدیک به 39 میلیارد بشکه بود.
بر مبنای تخمینهای مؤسسه نفتی فرانسه *در 150 سالی که از پایهگذاری صنعت نفت جهان میگذرد، هر سال کمابیش به موازات افزایش تقاضا بر حجم تولید نفت افزوده شده است، ولی اکنون جهان به راهی افتاده است که ذخایر موجود آن دیگر امکان افزودن بر حجم تولید را نخواهند داشت و چنین مینماید که طبیعت سرانجام در حال آشکار کردن محدودیتهایش در زمینه عرضه بیشتر نفت به انسان است.
صرفنظر از میدانهای نفت موجود در آبهای عمیق، میزان تولید نفت در 54 کشور از مجموع 65 کشور بزرگ تولیدکننده نفت در جهان در حال کاهش جدول 3-1:برآورد مؤسسه اسپو درباره حجم ذخایر متعارف و زمان اوج تولید پنج کشور عمده نفتخیز خاورمیانه، در این جدول حجم ذخایر براساس میلیارد بشکه اعلام شده است است."