خلاصه ماشینی:
"اما تعداد تجار بزرگ با سرمایههای کلان که رهبری بسیاری از در ایران جز گروههایی که از دید مارکسیستی به تاریخ نگریستهاند دیگران یا به موضع واکنشی افتادهاند و به جانی واژه طبقه اصطلاحاتی چون گروه اجتماعی یا قشر اجتماعی را به کار گرفتهاند تا تمایز فهم خود را با دیدگاههای مارکسیستی آشکار سازند، چرا که به کارگرفتن این واژگان را مترادف با برداشت مارکسیستی از تاریخ میدانستهاند؛ گروهی نیز باتوجه به تفاوتهای موجود میان معتقد بودهاند که در ایران تباین و تمایز اساسی بین طبقات اجتماعی وجود نداردو از اینرو به کارگیری واژه برای گروههای اجتماعی در ایران نابجا است.
درخصوص مفاهیمی چون مشروطیت، سکولاریسم و ناسیونالیسم و ایجاد دولت مدرن چگونه میاندیشیدهاند؛آیا میتوان آنها را در ردیف روشنفکران سکولار طبقهبندی کرد؟البته این پژوهش در جهت پاسخگویی به این پرسشها پیش خواهد رفت، اما درحدی که در این بخش بتوان به آن پرداخت، میتوان گفت که تجار بزرگ به دلیل مسافرتها و ارتباطهای گستردهتر با جهان خارج تحت تأثیر اوضاع کشورهای دیگر قرار گرفته و عقبماندگیهای جامعه خود را بیشتر احساس میکردند.
38 در بین مجموعه عظیم اسناد مربوط به خاندان اتحادیه قبالههای متعددی درخصوص خریدوفروش یا اجاره املاک بااینکه در سال 1262/1844 فرمانی از سوی محمدشاه به منظور کاهش میزان بستنشینی صادر شد، و ملکالتجاری برای رسیدگی به امورتجاری و سروسامان دادن به کارها تعیین شد، بااین حال این فرمان و امثال آن نتوانست امنیت مالی را در جامعه برقرار سازد، چرا که در طول سلطنت قاجار اموال هیچ ورشکستهای براساس ضابطه مصادره نشد و هرفرمانی چنان به راحتی نقض میشد کهگویی فرمانی صادر نشده است."