چکیده:
داشتن اطلاعات در مورد حجم اقتصاد زیرزمینی برای سیاست گذاران اقتصادی، به ویژه مقامات مالیاتی، در پرکردن شکاف مالیاتی[1] اهمیت به سزایی دارد. هم چنین این موضوع برای تعیین اثربخشی برای سیاستهای پولی و مالی، رشد اقتصادی و توزیع درآمد مورد توجه قرار گرفته است.هدف این مقاله که یک تحقیق بینکشوری است، بررسی تأثیر برخی متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی بر اقتصاد زیرزمینی در برخی کشورهای توسعه یافته است. نتایج تحلیل دادههای تابلویی نشان میدهد که در کشورهای توسعه یافته، سن، جنسیت، درصد اشتغال در بخش خدمات، سطح دانش عمومی، خود ارزیابی سیستم مالیاتی و درصد رشد GDP، با اقتصاد زیرزمینی رابطه ی معکوس و درصد اشتغال در بخش کشاورزی، نرخ نهایی مالیات و نرخ تورم، با اقتصاد زیرزمینی رابطه ی مستقیم دارند. 1-Tax–Gap
خلاصه ماشینی:
(1)- Underground Economy (2)- Informal Economy (3)- Black Economy (4)- Tax Evasion کشورهایی که در آن منشأ پول ناشی از سازمانهای غیررسمی است و دارای اقتصاد زیرزمینی،نظام اداری ناسالم و ناکارآمد و نظام مالی غیرشفاف و فاقد نظام نظارتی قوی باشد،استعداد بیشتری برای پولشویی1دارند و منابع حاصل از فعالیتهای غیرقانونی به سهولت میتوانند وارد چرخهی اقتصادی آن کشورها شوند و پولشویی رایج گردد(خسروی،1382:171-178).
دو متغیّر ورودی مورد استفاده،نرخ مؤثر مالیات و شاخص مقررات بوده و نتایج به دست آمده در این مقاله نشان میدهد که روند اقتصاد زیرزمینی در ایران به جز برخی از سالها در حال افزایش است و دو متغیّر فوق با اقتصاد زیرزمینی رابطهی مستقیم دارد.
این آماره به صورت زیر تعریف میشود: (1)(به تصویر صفحه مراجعه شود) (1)- Panel Data (2)- Baltagi (3)- Chow-Test که در آن RRSS 1مجموع مجذورات پسماندهای مقید(دادههای تابلویی)، URSS 2 مجموع مجذورات پسماندهای غیرمقید(دادههای تلفیقی N,(Pooling تعداد کل کشورها، T تعداد مشاهدات زمانی و K تعداد پارامترهای مورد برآورد است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) الگوی کاربردی به کار گرفته شده در این مقاله به صورت زیر میباشد: (4)(به تصویر صفحه مراجعه شود) i :کشور مورد بررسی a o :عرض از مبدأ BE 1:نرخ اقتصاد زیرزمینی(متغیّر وابسته) AGE 2:درصدی از جمعیت که سن بالاتر از 65 سال دارند (1)- Blach Economy (2)- Percentage of the poulation greater than 65 GEND 1:درصد جمعیت زنان از کل جمعیت EDUC 2:شاخصی از تحصیلات عمومی،(درصدی از جمعیت که در مقطع ابتدایی ثبتنام میکنند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 6-نتیجهگیری یکی از آثاری که وجود و رشد اقتصاد زیرزمینی برای کشورها دارد کم شدن درآمد مالیاتی است.