چکیده:
اثر بهکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی، یکی از موضوعات جدالی در دهههای اخیر بهشمار میرود. این مطالعه با توجه به ادبیات موجود (مبانی نظری، روششناسی، مدلسازی و شیوههای برآورد) سعی دارد به طراحی مدلی برای تشریح اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی نمونهای متشکل از 37 کشور در حال توسعه و توسعه یافته برای دوره 1995-2003 با بهکارگیری روش دادههای پنل بپردازد. سه مدل رشد به تفکیک تمامی کشورهای نمونه، کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه یافته تخمین زده میشود.
ضریب متغیر لگاریتم مخارج ICT سرانه که بهعنوان جایگزینی برای رشد موجودی سرمایه ICT سرانه منظور شده در مدل رشد اقتصادی سرانة کشورهای توسعهیافته معادل 018/0 و برای کشورهای در حال توسعه برابر 013/0 است. همچنین برازش مدل نشان داد که در کشورهای در حال توسعه (بر خلاف کشورهای توسعه یافته) مخارج ICT از اهمیت و اثرگذاری بالاتری بر رشد اقتصادی این گروه کشورها برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
"عمدهترین موانعی که کشورهای در حال توسعه در مسیر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات با آن مواجهه هستند،عبارتند از: -مشکلات مربوط به خلق زیر ساختارهای فنی و فیزیکی داخلی در حد انبوه -سطوح پایین درآمدی و -کمبود سرمایهء انسانی در چنین شرایطی،لوکاس(1988)پیشنهاد کرد که در تعریف عامل تولید نیروی کار،به نحوی تعدیل صورت پذیرد که منافع ارتقای بهرهوری ناشی از سرمایهگذاری در منابع انسانی نیز در آن لحاظ شده باشد.
قرابت یافتههای کشورهای توسعه یافته با نتایج کل کشورها حاکی از آن است که ضرایب مدل مشتمل بر تمامی کشورها،به دلیل اهمیت و نفوذ دادههای آماری مربوط به موجودی سرمایهء فیزیکی،مخارج ICT و تعداد محققان در کشورهای توسعه یافته،تحت تأثیر این گروه کشورهاست.
7. نتایج و توصیههای سیاستی نتایج برآورد نشان داد که متغیر رشد موجودی سرمایهء فیزیکی سرانه بالاترین اثر را بر رشد اقتصادی کشورهای نمونه دارد که این رقم برای کل کشورها 31/0،برای کشورهای توسعه یافته 30/0 و برای کشورهای در حال توسعه حدود 37/0 است.
بر اساس نتایج پژوهش،نکات زیر میتواند در برنامهریزیهای رشد اقتصادی برای دو دسته از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مدنظر قرار گیرد: -باید توجه داشت که در کشورهای توسعه یافته"تعداد محققان"اثر قابل ملاحضهتری در قیاس با مخارج صرف شده در ICT و نرخ ثبت نام بر رشد اقتصادی دارد،از این رو در سیاستگذاریها به این متغیر توجه ویژهای نمود.
-در کشورهای در حال توسعه(برخلاف کشورهای توسعه یافته)،مخارج صرف شده برای ICT از اهمیت بالاتری در قیاس با سایر متغیرها(به جز سرمایهء فیزیکی سرانه)برخوردار است،زیرا این متغیر ضریب بالاتری داشته و همچنین بدون وقفه زمانی بر رشد اقتصادی این گروه از کشورها تأثیرگذار است."