چکیده:
پزشکی از دیر باز یکی از موضوعات مورد علاقه ملل گوناگون جهان بوده است ، نیاکان ما عقیده داشتند که جهان مادی ، تن و شادمانی ، آفریده های خدا هستند و وظیفه دینی انسان است که از آنها نگهداری کند و آنها را گسترش دهد و از آنها بهره گیرد و این خود سبب بود، که آنان در پی از بین بردن هرگونه رنج های بشری از جمله رنج های جسمانی برآیند و پزشک و پزشکی را ارج نهند. کهن ترین و مهمترین آگاهی ها درباره چگونگی پزشکی و درمان بخشی در ایران باستان رادر لابه لای متون اوستایی می توان به دست آورد. در جای جای متون دینی ایرانیان پیش از اسلام، دربارة بهداشت ، چگونگی برخورد با نجاسات و بیماری ها سخن به میان آمده و این سفارشات بهداشتی در قالب داستان های اساطیری، دینی و تاریخی به خواننده القاء شده است . البته به غیر از اوستا آنچه از نوشته های فارسی میانه زردشتی در پیگذر زمان برجای مانده است، میراثی است جاودان و گران سنگ که فرهنگ، اندیشه ها، پنداشته ها و باورهای کهن ایرانیان را به روشنی باز می نماید. این مقاله در نظر دارد با روش توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از منابع کهن موجود پیرامون پزشکی به بررسی پزشکی و روشهای بهداشتی – درمانی در متون کهن ایرانی و جایگاه این علم در آموزه های زردشتی بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"پزشکی و روشهای بهداشتی – درمانی در متون کهن ایرانی محمد حسن بهنام فر 1 نادیه ابویی مهریزی 2 چکیده: پزشکی از دیر باز یکی از موضوعات مورد علاقه ملل گوناگون جهان بوده است ، نیاکان ما عقیده داشتند که جهان مادی ، تن و شادمانی ، آفریده های خدا هستند و وظیفه دینی انسان است که از آنها نگهداری کند و آنها را گسترش دهد و از آنها بهره گیرد و این خود سبب بود، که آنان در پی از بین بردن هرگونه رنج های بشری از جمله رنج های جسمانی برآیند و پزشک و پزشکی را ارج نهند.
(اوستا(کهن ترین سروده های ایرانیان) ، 1387: 738، 753) در واقع ایرانیان (مردمان این مرزو بوم) بهداشت و پیشگیری از این بیماریها را به وسیله روشهای خاص پزشکی خود در صدر وظائف خویش میشناختند و میکوشیدند که با آیین مخصوص کفن و دفن مردگان خویش از گسترش بیماری که به وسیله اجساد انسانها و جانوران به موجودات زنده دیگر انتقال مییابند و تندرستی آنان را در معرض خطر قرار میدهند جلوگیری کنند.
از خانهای که در آن خدمت به هوم صورت میگیرد بیدرنگ تمام بلایای دیوی دور میشوند (اوستا(کهن ترین سروده های ایرانیان) ، 1387: 145) در وندیداد (فرگرد هشتم وندیداد، بند 2) از چند گیاه معطر نام برده شده است که برای تطهیر افراد یا اشیایی که «دروج نسو» آلوده کرده بود میبایست دود میکردند.
(اوستا(کهن ترین سروده های ایرانیان) ، 1387: 737) چه بنابر سنت مزدیسنایی بیماری آفریده اهریمن است و ریشه در وجود وی دارد و عقیده بر این است که به هنگام بیماری روح شر در درون انسان جای گرفته و بر او تسلط می یابد از این رو بر خواندن کلام مقدس موثرترین راه برای دور راندن روح شر از وجود آدمی و درمان بیماری بر شمرده شده است."