چکیده:
در این مقاله، رفتار واردات ایران در دوره 75-1338 مورد مطالعه قرار میگیرد. به
دلیل محدودیتهای کاربرد مدلهای استاندارد واردات برای کشورهای در حال توسعه و
همچنین به دلیل محدودیت برخی از مدلهای ارایه شده برای این کشورها که از وجود
محدودیتهای خارجی و سیاستهای کنترلی واردات رنج میبرند، مطالعه حاضر بر تلفیقی از
مدلهای عدم تعادل و مدل تصحیح خط( MCE )تمرکز یافته است.به منظور توضیح رفتار
واردات در ایران، از دو رژیم وارداتی هم به شکل برونزایی احتمال و هم به شکل
دورنزایی احتمال، استفاده گردیده است.در اولین رژیم وارداتی، واردات توسط
محدودیتهای خارجی(ذخایر ارزی قابل دسترس)و در دومین رژیم، واردات توسط متغیرهای
متداول طرف تقاضای واردات(قیمتهای نسبی و تولید)تعیین میگردد.ضرایب کوتاهمدت و
بلند مدت بهطور همزمان براساس روش حداکثر راستنمایی مورد برآورد قرار میگیرد.قسمت
اول مقاله، مروری بر مطالعات تقاضای برای واردات خواهد داشت و در قسمت دوم، چارچوب
دو نوع عدم تعادل برای واردات ارایه میگردد.قسمت سوم، به برآورد مدلها اختصاص دارد
و در آخر، نتایج ارایه میگردد.نتایج به دست آمده، اهمیت بالای محدودیتهای خارجی
را(رژیم اول)در تعیین واردات ایران(حدود 60 درصد)به نمایش میگذارد.همچنین نتایج
برآورد، بر بالا بودن تقاضای واردات در کوتاه مدت(رژیم دوم)به دلیل عدم امکان
جانشینی واردات و بر امکانپذیر بودن جانشینسازی آن در بلند مدت تاکید دارد(بالا
بودن کشش کوتاهمدت درآمدی نسبت به کشش بلند مدت آن).
خلاصه ماشینی:
"به دلیل محدودیتهای کاربرد مدلهای استاندارد واردات برای کشورهای در حال توسعه و همچنین به دلیل محدودیت برخی از مدلهای ارایه شده برای این کشورها که از وجود محدودیتهای خارجی و سیاستهای کنترلی واردات رنج میبرند، مطالعه حاضر بر تلفیقی از مدلهای عدم تعادل و مدل تصحیح خط( MCE )تمرکز یافته است.
حال با توجه به آنچه که در رابطه با مشکلات تابع تقاضای واردات در کشورهای در حال توسعه ذکر گردید، این مطالعه با استفاده از مدلهای عدم تعادل به شناسایی دوگانه واردات در اقتصاد ایران در چهارچوب یک مدل MCE میپردازد.
(1997)eeL-gnuL (به تصویر صفحه مراجعه شود) وسیله متغیرهای طرف تقاضا را با ?-1 نشان میدهیم، احتمال تغییر رژیم وارداتی در شکل مدل تصحیح خطا و رگرسیون سوییچی برونزا به صورت زیر به نمایش گذاشته میشود: (4)?
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 1-برآورد حداکثر راستنمایی از دو مدل واردات در اقتصاد ایران جمعبندیو ملاحظات در این مطالعه، ابتدا مدلهای تقاضا برای واردات و محدودیت این مدلها در کشورهای در حال توسعه مورد تحلیل قرار گرفتو اشاره شد که سایتهای کنترلی واردات و محدودیتهای خارجی از جمله دلایل بسیار حایز اهمیت در ناکارآمد بودن مدلهای استاندارد واردات در این کشورها میباشد.
اگرچه نمیتوان بهطور مستقیم براساس نتایج مطالعه به ارایه راهحلهای سیاستی پرداخت ولی میتوان به این نکات اشاره نمود که بسترسازی برای رشد صادرات غیرنفتی و تصحیح نظام نرخ بهره کشور که به عنوان یک متغیر کلیدی در اقتصاد و به ویژه در تجهیز پسانداز و سرمایهگذاری در بخش کالاهای تجاری ایفای نقش مینماید، میتواند بخش عظیمی از محدودیتهای ارزی کشور را مرتفع ساخته و از درجه محدودیتهای خارجی در تعیین رفتار واردات کشور بکاهد."