چکیده:
ساختار تامین مالی در اقتصاد ایران با اتکا بر نظام بانکی شکل گرفته است و بانکها منابع پس انداز مردم را عموما در اختیار بخش عمومی اقتصاد قرار می دهند. بعد از انقلاب با ملی شدن بانک ها، دولت نظام بانکی را ملزم به اعطای تسهیلات اعتباری سرمایه گذاری به بخش های دولتی، تعاونی و خصوصی به ویژه در مناطق محروم جهت افزایش تولید و عرضه کالاها و خدمات و ... نمود.
در دهه 1360، حجم این گونه تسهیلات از رقم بالایی نسبت به سایر تسهیلات اعطایی نظام بانکی برخوردار نبود، اما از سال 1370، همزمان با برنامه تعدیل اقتصادی و افزایش نرخ ارز، مقدار تسهیلات تکلیفی سرمایه گذاری افزایش زیادی یافت.
این مقاله به بررسی اثر تسهیلات تکلیفی در قالب تبصره های سرمایه گذاری قوانین بودجه سنواتی بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی طی دوره 1359 تا 1375 از طریق روشهای اقتصاد سنجی (روش سیستمی حداقل مربعات سه مرحله ای 3SLS) پرداخته است. نتایج بررسی حاکی از آن است که فرضیه تاثیر مثبت تسهیلات تکلیفی بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی در دوره مورد بررسی را نمی توان رد کرد.
خلاصه ماشینی:
"باید مد نظر قرار داده شود زیرا هرگونه تغییر در نرخهای مالیاتی موجود برای دستیابی به ظرفیت بالفعل مالیات ممکن است اثرات کاهنده در ارزش افزوده بخشهای اقتصادی ایجاد
ضرایب حساسیت نسبت مالیاتی به سهم ارزش افزوده بخش ساختمان در مقایسه با سایر بخشها از وضعیت بهتری از نظر تأمین منابع درآمدی مالیاتی دولت بوده زیرا ضرایب مذکور
ارزش افزوده بخش ساختمان،22/2 درصد افزایش در نسبت مالیاتی ایجاد شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 14-حساسیت سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی نسبت به سهم انواع مالیاتها
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 18-حساسیت سهم ارزش افزوده بخش آب و برق و گاز نسبت به سهم انواع مالیاتها
تولید ناخالص داخلی با ضریب حساسیت اندک 0425/0 اثرات بسیار ناچیز مثبت داشته،به همراه افزایش سهم مالیات بر شرکتها،سهم ارزش افزوده بخش معدن با ضریب حساسیت
جدول 21-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش کشاورزی
جدول 22-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش نفت
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 23-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش صنعت
جدول 24-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش معدن
جدول 25-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش آب و برق
جدول 26-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش ساختمان
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 27-حساسیت نسبت مالیاتی به انواع مالیاتها از طریق ارزش افزوده بخش خدماتـ
اکنون،طی جداول فوق میتوان دریافت که برای مثال،سهم مالیات بر شرکتها در تولید ناخالص داخلی از طریق هر 7 بخ اقتصادی بر نسبت مالیاتی اثر میگذارد."