چکیده:
رشد اقتصادی به استفاده از منابع، نرخ رشد جمعیت، نرخ پس انداز، شیوه سازماندهی فعالیتهای اقتصادی، فنون تکنولوژیکی و ... بستگی دارد. هدف این مطالعه ارزیابی نقش انباشت سرمایه R&D داخلی و انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری از طریق تجارت خارجی بر روی بهره وری کل عوامل در ایران میباشد. تئوریهای اخیر رشد اقتصادی، به طور مرسوم، جهت گیریهای ابداعات را در واکنش به انگیزه های اقتصادی به عنوان موتور اصلی پیشرفت تکولوژیکی و رشد بهره وری میدانند. با این نگرش، ابداعات از یک طرف به تولید دانش ناشی از فعالیتهای R&D بستگی دارد و از طرف دیگر به انباشت دانش کمک می کند. در نتیجه سهم بهره وری یک اقتصاد به فعالیت های انباشته شده R&D و انباشت دانش موثر و ارتباط آن دو بستگی دارد. ارتقای بهره وری هر کشور علاوه بر اینکه تحت تأثیر سرمایه گذاری R&D در داخل است، تحت تاثیر سرمایه گذاری R&D در کشورهای شرکای تجاری نیز قرار میگیرد. این مقاله مطالعه میکند که بهره وری کار عوامل به انباشت سرمایه R&D داخلی و انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری بستگی دارد. هزینه های R&D انباشته شده داخلی به صورت تقریبی برای انباشت سرمایه R&D داخلی و انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری به صورت جمع وزنی واردات با انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری در نظرگرفته میشود. معادله بهره وری کل عوامل بکار گیری متدولوژی همگرایی یوهانسن با استفاده از مجموعه سریهای زمانی طی دوره 1378-1347 تخمین زده میشود. شرکای تجاری مورد مطالعه شامل 21 کشور عضو OECD و خاورمیانه میباشد. نتایج حاکی از آن است که انباشت سرمایه R&D داخلی و انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری بر روی بهره وری داخلی قویتر از انباشت سرمایه R&D داخلی است. در ضمن، ضرایب تخمین متغیر اثر متقابل تجارت با انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری و متغیر اثر متقابل سرمایه انسانی با انباشت سرمایه R&D شرکای تجاری، مثبت است.
خلاصه ماشینی:
"از آنجاییکه تئوری نئوکلاسیکی،پیشرفت تکنولوژی را به صورت یک فرایند برونزا در نظر گرفته و در عوض بر روی انباشت سرمایه به عنوان منبع برونزا و اصلی بسط تولید،تمرکز میکند،اما مدل رشد مبتنی بر پژوهش و توسعه با وجود بخش تجارت خارجی،مسیر جدیدی از بررسی پیشرفت تکنولوژیکی فراهم میآورند و با توجه به اینکه مطالعات اخیر بهطور مرسوم جهت گیریشان بر فعالیتهای ابداع و نوآوری7در واکنش به مشوقهای اقتصادی به عنوان محرکه پیشرفت تکنولوژیکی و رشد بهرهوری میباشد،8با این نگرش که ابداعات تابع RD انباشته شده و ذخیره دانش میباشد، در نتیجه بیان میکنند که بهرهوری کل عوامل یک اقتصاد به فعالیتهای RD انباشته شده داخلی و فعالیتهای RD انباشته شده شرکای تجاری و ذخیره موثر دانش بستگی دارد.
با توجه به اینکه تئوریهای اخیر رشد اقتصادی و تجارت بین الملل پیشنهاد میکنند که بهرهوری کل عوامل کشور وقتی بیشتر است که امکان استفاده کشور از انباشت سرمایه RD شرکای تجاری از طریق تجارت بیشتر باشد و به علاوه بهرهوری وقتی بیشتر است که اقتصاد بازتر باشد،و بهرهوری کل عوامل بستگی به انباشت سرمایه RD داخلی و کیفیت نیروی کار یعنی سرمایه انسانی آن کشور نیز دارد،لذا مطالعه حاضر با الهام گرفتن از مطالعات تئوریک و تجربی26اقدام به طرح مدل بهرهوری کل عوامل برای اقتصاد ایران مینماید."