چکیده:
در پژوهش های ژئومورفولوژی حوضه ها را می توان از سه دیدگاه مورد مطالعه قرار داد؛ که این دیدگاه ها عبارتند از I. دیدگاه تاریخی (موریس دیویس و طرفداران نظریه او)، II . کاتاستروفیسم (بزرگی وقوع رویدادها با توجه به بسامد این رویدادها) و III. دیدگاه سیستمی (تراز بیلان انرژی و ماده ورودی و خروجی از حوضه های ژئومورفیک). در مقاله حاضر تحولات ژئومورفولوژیکی حوضه کر از دریچه تئوری فضائی مورد پژوهش قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش تعیین وضعیت تعادلی و پایداری حوضه از گذشته تاحال و در آینده می باشد. روش انجام تحقیق تعیین ورودی و خروجی ماده و انرژی (بارش، تابش خورشیدی، تکتونیک و نئوتکتونیک و ...) به حوضه با توجه به سیبرنتیک میان دادی حوضه هم چنین محاسبه بیلان انرژی و ماده در سطح حوضه با توجه به آنتروپی مثبت و منفی در سطح حوضه بوده است. با استناد به یافته های پژوهش حاضر که حاصل برآیند سیبرنتیکی بین فرم و فرآیند در حوضه است، می توان با اطمینان اظهار نمود که حوضه در چه وضعیت تعادلی قرار داشته است که خود این وضعیت تعادلی موجود، برآیند حالت های تعادل ایستا، دینامیکی و یک نواخت است که بر وضعیت ژئومورفولوژیک حوضه مسلط می باشند. بنابراین با توجه به وضعیت سیستم ژئومورفیک حوضه بهترین روش آمایشی حوضه از میان روش های (برنامه ریزی، مدیریت ریسک و مدیریت بحران) در حوضه که هم مستلزم صرف هزینه های گزاف نباشد و هم باعث ایجاد اغتشاش در پایداری و تعادل ژئومورفولوژیک حوضه رودخانه کر نگردد؛ استفاده از شیوه مدیریت بحران می باشـــد.
There are three recommendations in the geomorphological investigations ; I ، Historical suggestion ; II ، Catastrophic suggestion and III ; Systemical view . The method of this article is estimating of energy adornment ( Input ، Output ) on the basis of cybernetics reaction interval the throughout basin on basin river . basin input including precipitation ، solar radiation ، tectonic and basin output containing basin geomorphological land forms . Throughout basin in basin containing subsystems. These subsystems portions are virtual subsystems and topo subsystems. The objective of this thesis is specifying the stability and equilibrated state of basin. Since the input of basin energy is involved of positive entropy then by virtue of this article ، basin is situated in thermodynamic equilibrium and because the basin feed back is negative and entropy of energy on basin is positive ، then basin is situated by stability geomorphological condition . Consequently the best land use course of basin river ( distance between planning ، risk management and critical management ) is critical management
خلاصه ماشینی:
"برای مثال اگر وسعت یک حوضه ژئومورفیـک برابـر بـا ٧٠٠٠ کیلـومتر مربـع باشـد و متوسط دریافت بارش سالانه این حوضه ٥٥٠ میلیمتر باشد و در صورتی که بتوان ارتفاع متوسط بـارش در ایـن حوضـه را کـه معمولا هم بارش های پائیزی یا زمستانی است محاسبه نمود به راحتی میزان انرژی بالقوه و همینطـور میـزان مـاده ورودی بـه حوضه به راحتی به کمیت کشیده میشود.
کمیت عملکرد ژئومورفیک کاری: اگر قطرات باران که تحت تاثیر نیروی جاذبه به طرف سطح حوضه کر فرود مـیآینـد را در سـاده تـرین حالـت آن در نظـر بگیریم ؛ در این صورت از نظر کمی کاری که این قطرات باران در امتداد یک خط راست و در جهت ثابت جاذبه انجام میدهنـد را میتوان به صورت حاصل ضرب بزرگی نیروی بارش ( F ( در مسافتی که قطرات بارش تا لحظه برخورد به سطح لندفرم کـر و از آنجا تا سطح اساس بختگان طی میکند ( d ( تعریف نموده و به صورت زیر نمایش دهیم : W=F*d در رابطه فوق : W: کار انجام شده F : نیروی ناشی از بارش روی حوضه کر بر حسب نیوتن d : مسافتی که نزولات تا سطح حوضه می باشد ولی از آنجا که بعد از نازل شدن بارش قسمتی از آن به صورت روان آب در سطح حوضه تا سطح اساس بختگان را در یک خط (مسیر) غیر راست را طی میکنند و البته در حرکت روان آب ها به طرف سطح اساس حوضه باید به اثر نیروهای دیگـری نیـز که بر حجم آب در حال حرکت وارد میشود که یکی نیروی وزن حجم آب و دیگری نیز نیروی اصطکاک این جریان بـا مسـیر حرکت روآن آب ها می باشد توجه داشت ."