چکیده:
توجه روزافزون به علم تاریخ و انتشار کتب غنی و سودمند به زبان های مختلف در این زمینه، مترجمان متون تاریخی را ملزم می سازد تا با رعایت چهارچوب های علمی به این امر مهم بپردازند. بی تردید انجام این کار بدون آگاهی از شاخصه های علمی این فن ممکن نیست. در این مقاله ضمن معرفی ویژگی های متون علمی و ادبی، سعی شده است با طرح یک مدل، ترجمه علمی و ترجمه ادبی با هم مقایسه و شاخصه های هر یک برشمرده شود. در ادامه، با تشریح ویژگی های ساختاری و محتوایی متون تاریخی، روشن می شود که در ترجمه این گونه متن ها باید هم به شاخصه های علمی و هم به شاخصه های ادبی توجه شود.
The ever increasing attention to history as a science and publication of rich and useful books in different languages in this field requires translators of history texts to follow scientific frameworks in translating these texts. Undoubtedly، this would not be possible without knowing the scientific indicators of this art. In this article، in addition to introducing feature of scientific and literary texts، it has been tried to compare scientific and literary translations، and mention the indicators of each by introducing a model. Then، by explaining the features of the structure and content of history texts، it will be clear that in translating such texts both scientific and literary indicators must be concerned.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله سـعی شـده اسـت بـا توجه به شاخصه های متون علمی و ادبی ، ویژگی های متون تاریخی بررسی و سپس درایـن بـاره بحث شود که یک ترجمۀ تاریخی برای علمی بودن باید چه شاخصه هایی داشته باشد.
(١٩٩٢&١٩٨٥®also;٥٩-١٩٨١٥٢ also;١٩٧٧٢٣,Lefevere) به عقیدٔە او، برای ارتقابخشیدن به حرفۀ ترجمه باید از علـوم مربـوط بـه ایـن رشـته ــ پژوهش نامۀ انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، سال یازدهم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩٠ ازجمله زبان شناسی ، ادبیات ، مردم شناسی و تاریخ ـ بهـره داشـت .
(رجوع شود به تصویر صفحه) از مدل ارائه شدٔە آدامز چنین برمی آید که زبان متون علمی ساده است تـا بـه کمـک آن مطالب پیچیده و تخصصی بیان شود؛ به عبارت بهتر، علم با به کاربردن زبان ساده ، این امکان را به خواننده می دهد که ذهن خود را تنها دراختیار محتوا قرار دهـد و بـه زبـان مـتن تنهـا به عنوان ابزار انتقال پیام نگاه کند.
پژوهش نامۀ انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، سال یازدهم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩٠ البته نباید از نظر دور داشت که با آغاز عصر جدید، تاریخ به عنوان علم ، جایگاه ویژه ای یافته و ازاین رو به عناصر زبان علمی ازجمله صراحت و دقت زبان و نیز به خـدمت گـرفتن بیشتر زبان برای بیان وقایع و نه هنرنمایی مورخ بیشتر توجه شده و به بیان دقیق تر توجه به زبان عینیت بر لزوم آگاهی از متون علمی را افزایش داده است .
), Translation Spectrum : Essays in Theory and Practice, Albany, NY: State University of New York Press.